زيرا امور متباينه اگر از جهت تباينشان به آنها نگريسته شود، هيچگاه منشأ انتزاع مفهوم واحد مشترك نخواهند شد. پس براى انتزاع مفهوم واحد جامع بين افراد ناگزير بايد وجه مشتركى ميان آنها يافت و عنوان مشترك واحد را از آن وجه مشترك انتزاع نمود، بنابر اين اشكال قبلى دوباره زنده مى‌شود و آن اينكه عنوان جامع مشترك نمى‌تواند از افراد با جهت خصوصيت و فرديتشان حاكى باشد بلكه تنها از جهت مشترك ميان افراد حكايت مى‌كند.

پاسخ‌: استاد شهيد در پاسخ به اين اشكال سخن سابق خويش را مجدداً تكرار مى‌كنند كه عنوان جامع بين الافراد مى‌تواند جزء ذات فرد نباشد و از مجموع وجود فرد انتزاع شود و بر مجموع وجود خارجى فرد منطبق باشد و در اين صورت مى‌تواند از تمام وجود فرد حكايت كند نه تنها از عنصر مشترك بين الافراد.

اشكال ديگر:

مجدّداً بر ايشان اشكال گرفته‌اند كه افراد با خصوصيات فردى متباين نمى‌توانند منشا انتزاع جامع مشترك شوند؛ زيرا «كثير متباين» بما هو كثير متباين، نمى‌تواند منشأ پيدايش واحد بما هو واحد باشد، به دليل قاعده الواحد لا يصدر إلاعن الواحد كه نافى امكان صدور واحد بما هو واحد از كثير بما هو كثير است.

پاسخ‌: استاد شهيد در پاسخ اشكال اخير مى‌فرمايد اين قاعده در آنجا صادق است كه عليتى حقيقى به معناى تاثير و ايجاب ميان دوشيئ برقرار باشد، اما در آنجا كه عليتى حقيقى وجود ندارد اين قاعده صادق نيست. در آنجا كه وجود مفهوم، وجود نفس الامرى است به دليل اينكه عليت حقيقى مربوط به عالم واقع خارجى است، و در حقايق عالم نفس الامر عليت و تأثير حقيقى جريان ندارد، مانعى ندارد كه كثير- من حيث هو كثير- منشأ انتزاع واحد- من حيث هو واحد بشود. شاهد بر امكان اين مطلب، مفهوم «شى‌ء» است كه از مصاديق متباينه انتزاع مى‌شود و بر آنها منطبق و از آنها حاكى است. در مفهوم «شى‌ء» با آنكه مفهوم واحدى است و بر مفاهيم متباينه صدق مى‌كند، نمى‌توان گفت منشأ انتزاع آن، عنصر مشترك ميان مصاديق است؛ زيرا بر خصوص عنصر مختص نيز مفهوم «شى‌ء» صدق مى‌كند. بنابر اين،