حال اين سؤال مطرح مى‌شود: اگر كسى ملتزم شد كه در تمام روزهاى سال ديگر هزينه‌هاى شخص را حتّى اگر از وجوه شرعى مانند خمس باشد پرداخت كند و تأمين نمايد، و او از كسانى است كه مى‌توان به سخن و گفتار او اعتماد و اطمينان پيدا كرد، و رضايت هم حاصل شد و گيرنده در حال حاضر بالقوّه متمكن و توانمند شده است و پس از بازگشت از سفر مى‌تواند خود و خانواده‌اش را از نظر هزينه زندگى و معيشت تأمين كند، و بر خود و خانواده‌اش ديگر از كمبود و فقر و تهيدستى نمى‌ترسد و همچنين در مصرف نمودن و هزينه كردن مال خود در راه حج، از دچار شدن به عسر و حرج و زحمت و مشقّت، نگرانى ندارد، آيا التزام شخص متعهد در تحقق استطاعت و وجوب حج كافى است؟

[جواب‌]

باسمه تعالى: در مفروض سؤال تحقق استطاعت بعيد نيست، و اللَّه العالم.

(90)

در فرض سؤال پيشين اگر كسى كه التزام داده بود- كه هزينه ديگرى را پس از بازگشت از حج پرداخت نمايد- عمداً يا بخاطر عذرى به قولش عمل نكرد و به گفتارش وفا ننمود و اين چنين كارى باعث شد كه براى گذران زندگى خود و خانواده‌اش به سختى و زحمت بيفتد و دچار مشكلات شود، آيا اين چنين حادثه‌اى كشف از نداشتن استطاعت او از همان آغاز موضوع خواهد كرد، و در اين صورت، حج او مجزى نخواهد بود و در صورتى كه پس از آن مستطيع گردد حج بر او واجب مى‌گردد يا خير؟