مى‌تواند و براى او امكان دارد، تا سال بعد يا سالهاى بعدى استطاعت خود را حفظ كند، يا آنكه تا فرا رسيدن فصل حج بعدى از او ساقط مى‌شود، و اگر استطاعت او باقى مانده بود، بايد به حج برود؟

[جواب‌]

باسمه تعالى: بنا بر احتياط بر او لازم است كه استطاعت خود را تا سال بعدى حفظ كند، اما اگر در اثناى سال شرايط فراهم گرديد، در اين صورت جايز نيست كه اموال خود را هدر دهد و ضايع سازد، حتى اگر پيش از فرا رسيدن فصل حج باشد، و اللَّه العالم.

(82)

اگر دولت به زن حامله و باردار بخاطر خطر احتمالى اجازه ندهد كه براى حج سفر كند، آيا با اين اوصاف زن مستطيع حساب مى‌شود؟

[جواب‌]

باسمه تعالى: اگر قبلًا حج بر ذمّه او مستقرّ نشده بود، و در حال حاضر هم نمى‌تواند به حج برود در اين صورت مستطيع نمى‌باشد، اما اگر استطاعت او تا سال بعدى باقى بماند در آن سال حج بر او واجب مى‌گردد، و مخفى نماند كه محض حاملگى و باردارى، مانع از حج نمى‌شود، و جايز نيست كه زن حامله را از رفتن به حج بازدارند هر چند كه نزديك زمان زايمان او باشد، چنانكه پيامبر صلى الله عليه و آله در حالى كه اسماء بنت عميس كه حامله و باردار بود و در ميان راه زايمان كرد با ايشان بود، حج را بجا آورد، و اللَّه العالم.

رجوع به كفايت:

(83)

شخصى، باغى دارد كه در حال حاضر هزينه رفتن به حج او و