مفلس نباشد، ز- ضامن بتواند طلب طلبكار را عهده‌دار شود، 2- دين مورد ضمانت بر ذمّه مضمونٌ‌عنه ثابت باشد، 3- دين و مضمونٌ‌له و مضمونٌ‌عنه نزد ضامن معيّن باشند.

1513- با انجام ضمانت عقدىِ صحيح، دين از ذمّه مضمونٌ‌عنه به ذمّه ضامن منتقل مى‌گردد و ذمّه مديون فارغ مى‌شود.

احكام ضِمان عقدى:

1514- هرگاه طلبكار ذمّه ضامن را ابراء كند، ضامن برى‌ء الذّمة مى‌شود، بلكه مضمونٌ‌عنه نيز نسبت به ضامن برى‌ء الذّمه مى‌گردد؛ اما اگر طلبكار پس از ضمانت ذمّه بدهكار را ابراء كند صحيح نيست و هيچكدام از ضامن و مضمونٌ‌عنه برى‌ء الذّمه نمى‌شوند؛ مگر اينكه عرفاً فهميده شود كه از دَينى كه بر عهده مديون بوده و به عهده ضامن آمده گذشت كرده است.

نوع دوم- ضمان قهرى:

ضِمان قهرى آن است كه انسان بدون قرارداد و عقد خاصّى مسؤوليّت چيزى را عهده‌دار شود يا بر عهده‌اش بيايد، نظير اينكه كسى بر ديگرى يا بر اموال و منافع و حقوق مشروع او سلطه پيدا كند و از اين راه خسارتى بر خود او يا بر اموال و حقوقش وارد نمايد و يا موجب اتلاف و از بين بردن آنها گردد.

اسباب ضِمان قهرى:

1515- مجموع اسباب ضمان قهرى چندين امر مى‌باشند، كه بعضى از آنها عبارتند از: 1- از بين بردن مال ديگرى شخصاً و مباشرتاً، 2- آب بستن بيش از نياز به ملك خود كه باعث ضرر به ديگرى گردد، 3- سوزاندن كشت يا اموال ديگر خود با علم به سرايت آتش به اموال ديگران، 4- نجس نمودن آب يا مائع ديگرى كه مال غير است، 5- باز كردن درب خانه يا زندان به قصد گريختن فردى كه به دستور حاكم شرع در آنجا زندانى است و نيز باز كردن درب خانه يا طويله شخص ديگر به قصد گريختن حيوان او، كه در صورت گريختن آن فرد يا حيوان، باز كننده درب ضامن است، 6- رها نمودن حيوان خود به جهت زيان رساندن به ديگران، 7- كوتاهى كردن دلّال در نگهدارى كالا و مال مربوط به ديگران، 8- كوتاهى كردن مُرتَهِن- گرودار- در محافظت از گرو، 9- كوتاهى كردن باغبان و برزگر در محافظت از باغ و زراعتى كه تحويل گرفته، 10-