واجب نشده باشند ولى لوجه اللّه و براى رضاى خدا انجام گيرند از اين صدقات محسوب مى‌شوند؛ و اگر بدون قصد وجه و رضاى خداوند صورت گيرند، همان عنوان خود- هبه، ابراء و وقف و ...- را دارند و صدقه محسوب نمى‌شوند.

سوم- احكام مربوط به صدقه:

1454- پرداخت صدقه به مستحق به قصد قربت يا به قصد وجه اللّه و رضاى خدا لازم مى‌شود، چه صدقه با عقد مشتمل بر ايجاب و قبول پرداخت شود و چه با معاطاة، پس جائز نيست صدقه دهنده آن را پس بگيرد، هرچند مستحق از ارحام نبوده و احسانى هم كه به عنوان تصدّق محقق شده است هبه مقبوضه نباشد.

1455- توسعه بر عيال بهتر از پرداخت صدقه مستحبى به ديگران است و صدقه بر نزديكان بر صدقه به بيگانه مقدم است و افضل از صدقه بر نزديكان، صدقه بر رحمى است كه در دل صدقه دهنده را دشمن دارد.

1456- هاشمى- سيّد- مى‌تواند صدقات واجب يا مستحب خود را به سيد يا غير سيد بدهد.

1457- جائز است غير هاشمى- غير سيّد- صدقات مستحبى خود را به سيّد بدهد ولى زكات واجب مال و فطره خود رانمى تواند به سيّد بدهد.

1458- جائز است صدقات مستحبّى را به افراد بى‌نياز و كافر ذمى و مخالف مذهب بدهند؛ ولى جائز نيست آنها را به كسانى كه ناصبى و ياكافر حربى هستند بدهند، هرچند از ارحام باشند.

1459- دست ردّ به سينه سائل زدن و او را محروم برگرداندن كراهت دارد، هرچند به احتمال قوى بى‌نياز باشد؛ بلكه بهتر است چيزى هرچند اندك به او داده شود.

1460- سؤال و دريوزگى كراهت دارد؛ و بعضى از فقهاء در حال بى نيازى آن را حرام مى‌دانند؛ البته منع يا كراهت از سؤال در صورتى است كه سائل ناچار و مضطر نباشد؛ و الا ممنوع يا مكروه نيست؛ بلكه در بعضى از صور مستحب و در بعضى از صور واجب است.

تذكر- موضوعات و فقرات بخش «صدقه» بطور كامل در جلد ششم فقرات فقهيّه، از صفحه 207 تا صفحه 218 بيان شده‌اند.