مردم كاملًا غافل‌گير مى‌شوند. چاپلوس‌ها در ميدان مى‌آيند، با الفاظ فريبنده مى‌گويند، بياييد به من راى بدهيد؛ من تنها كسى هستم كه مى‌توانم حقوق شما را بگيرم، سال‌ها در حق شما ظلم شده است و من نمى‌خواهم بعد از اين نيز شما مظلوم باشيد! با مكر و فريب احساسات مردم را بجوش آورده و از آنان راى مى‌گيرند. اين نواقص در بين مردم ما وجود دارد و علت آن نيز واضح است كه در بين اين مردم قوه تشخيص حق و باطل وجود ندارد.

قضاوت غير منطقى‌

مى‌گويد: ملا نصرالدين روزى در خانه نشسته بود، كسى آمد نزد او شكايت كرد كه فلانى در حق من ظلم كرده و فلانى چنين است و چنان، حق مرا به زور گرفته است. ملا به مدعى گفت: حق به‌جانب شماست، فلانى خيلى آدم بدى است. (ملا آدم ساده‌ى بود و قوه تشخيص نداشت) مدعى خوش‌حال گرديده و از نزد ملا رفت؛ بعد از چند دقيقه مدعى عليه آمد، گفت ملا فلانى دروغ مى‌گويد، من در حق او ظلم نكرده‌ام و او بى‌جهت عليه من شكايت كرده است. ملا گفت: حق با توست و اين مدعى بسيار آدم فاسد است. زن ملا پشت پرده نشسته به حرف‌هاى ملا گوش مى‌داد، او گفت ملا، چه كار مى‌كنى؟! تو با شخص مدعى گفتى كه مدعا عليه باطل است؛ ولى بعد از اين‌كه او رفت و مدعى عليه آمد، با او نيز گفتى حق با توست و مدعى آدم فاسد است، من نفهميدم، شما چگونه‌