اين مقام متوجه ادراك حسى بوده، و ادراك روحى را ناديده گرفته است، كه عجيب است روح احتمالًا در خواب داراى جسم اثيرى يا قالب ديگرى باشد كه ادراكات حسى او بوسيله آن صورت مى‌گيرد، به علاوه كه گوش خوابيده از كار مى‌افتد.

بهرحال نظريه سيد ضعيف است و لزومى در تفصيل بحث ديده نمى‌شود.

در پايان اين مطلب لازم است كه علل خوابهاى مختلف را فهرست وار ذكر نمائيم:

1- نحوه اعتقادات و طرز تفكر.

2- طبيعت فردى.

3- اخلاق شخصى.

4- جريانات روز مره.

5- كيفيت غذاى روزانه او.

6- الهامات الهى در حق اولياء و يا وحى در حق انبياء.

7- مژده الهى به مؤمنين.

8- بازى و يا موذى‌گرى شياطين.

9- فعاليت روح.

10- تركيب و تصرف مخيله در صور مرتسمه در سلولهاى مغزى كه تحديد علل آن براى ما مشخص نيست و گويا اضغاث احلام‌