نسخ ظاهرى است. در واقع از اول آن دوا تا همين مدّت مورد نظر حكم دكتر بود ولى به مريض نگفته پس حقيقت نسخ إنتهاى حكم به إنتهاى زمان مصلحت اوست كه مستلزم نفى حكمت است و نه مستلزم جهل.

اتفاقاً در تورات يهوديها هفت مورد احكام قبلى نسخ شده‌[1] قرآن مجيد احكام اديان سابق را نسخ كرد و زمان مصلحت آن احكام بسر رسيده بود. قرآن نماز خواندن را به سوى قبله اول، نسخ كرد و آيات نازل شد كه طرف مسجدالحرام نماز خوانده شود، ولى حكم منسوخ آن در قرآن وجود ندارد[2]؛ آن دسته از علماى اسلامى كه إدعا كرده‌اند كه شمارى از آيات قرآن نسخ شده، همه اشتباه است. و از همه آيات مورد نزاع 36 آيه كه احتمال نسخ آنها به آيات ناسخه بيشتر است، استاد بزرگوار ما حضرت آقاى خويى (ره) همه را در مقدمه تفسير خود ذكر[3] و جواب داده است.

بنابراين هر چند نسخ ممكن است و نسخ واقع شده كه همان دو مورد گذشته بود. ولى هيچ آيه قرآن پس از نزول نسخ نشده است مگر آيه‌ى وجوب صدقه پيش از سخن در گوش آن حضرت (ص) در مدينه.

حيوانات حلال گوشت و حرام گوشت‌

«إِنَّما حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَ الدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَ ما أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ، وَ لا تَقُولُوا لِما تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هذا حَلالٌ وَ هذا حَرامٌ لِتَفْتَرُوا عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لا يُفْلِحُونَ» (النحل: 115 و 116)؛ از حصر اين آيه پيدا است كه از خوردن گوشت و اجزاى حيوان تنها چهار چيز حرام است:

[1] - مقدمه البيان در تفسير قرآن آقاى خويى( ره) ص 281 تا 284 طبع ششم.

[2] - بلى در مورد صدقه دادن قبل از صحبت با پيامبر( ص) كه در مورد دوم نسخ در قرآن است حكم منسوخ و ناسخ هر دو ذكر شده است.

[3] - همان، ص 287 تا 381.