جمعى آيه را بر مدح و تعريف
إنسان تفسير كردهاند كه او را از نطفه بى ارزشى آفريديم ولى خيلى مقام او بالا
رفت (تفسير اول) و دسته آيه را بر مذمت إنسان حمل كردهاند (تفسير دوم) إنسان را
از نطفه بى ارزشى آفريد و در نهايت در مقابل دستورات خالق خود به گفتگو برخاست ولى
بر هر دو تفسير فوق اين ايراد وارد مىآيد كه خالق جهان اولًا نطفه آدمى را بى
ارزش نيافريده و اين مردم نادان هستند كه آن را بى ارزش مى دانند، ما امروز نطفه را
بسيار اسرار آميز و مهم و بيانگر حكمت بالغه إلهى مى دانيم كه از ميليونها-
احتمالًا از چند صد ميليون- اسپرم آفريده شده و علم بشرى با تمام پيشرفت عجيبى كه
نموده نمىداند كه چرا يك يا چند اسپرم اندكى نيافريد كه ميليونها اسپرم آفريد.
پس
بايد در ترجمه آيه دقت بيشترى نمود.
و
سؤال ديگرى كه از خود آيه در ذهن شكل مىگيرد اين است كه مخاصمه آشكار إنسان چه حق
و چه باطل از جسم آدمى نشأت نمىگيرد؛ بلكه زاييده روح مجرد اوست
مگر
اين كه گفته شود كه روح بدون سلولهاى مغز چنين ادراكى پيدا نمى توانست
قرآن و وسايل نقليه امروز و فردا
(خداوند
آفريد) اسبان و استرها و خر ها را تا بر آنها سوار شوند و زينت زندگانى شما باشد
«وَ يَخْلُقُ ما لا تَعْلَمُونَ» (النحل: 8) و خداوند مى آفريند
چيزهاى را كه نمى دانيد.
ممكن
از جمله اخير اين آيه بفهميم كه خداوند بطور سر بسته به مردم آن زمان خبر داد كه
ما در آينده وسايل نقليه ديگرى را مانند دو چرخه و چند چرخه و موتر هاى باربر كوچك
و بزرگ (تريلى) و كشتى هاى غول پيكر و تحت البحرى ها (زير دريايى هاى) ناوشكن و
قطارهاى بزرگ سريع السير و ماشين هاى سوارى مختلف و قمر هاى مصنوعى كه در آينده
[1] - ما إنسان را پس از نطفه و خون و مضغه، چيزى ديگرى
آفريديم پر خير است خداييكه بهترين آفريدگاران است.