اسم الکتاب : گزيده شناخت نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث المؤلف : محمدی ریشهری، محمد الجزء : 1 صفحة : 91
حضرت كه ابن سعد آورده و در انتهاى آن نام عقبه ذكر شده استشهاد
كردهاند؛ اما كاتب ياد شده بر اساس نسخ موجود، علاء بن عقبه است.[1]
همچنين،
اطلاعات مربوط به ابوالوليد ابان بن سعيد و برادرانش خالد و عمرو، كه از كاتبان
وحى قلمداد شدهاند، خلط شده است. بر خلاف گزارشهايى كه در آنها از هجرت ابان به
حبشه سخن به ميان آمده[2] و او را در زمره كاتبان
پيامبر ثبت كردهاند،[3] او از دشمنان پيامبر و در
نبرد بدر، با مشركان همراه بود[4] و پس از حديبيه (سال ششم)
اسلام آورد؛[5] زيرا هنگامى كه عثمان براى
مذاكره با قريش از حديبيه به مكه رفت، ابان او را پناه داد.[6]
وى در غزوه خيبر (سال هفتم) شركت داشت و پس از آن از سوى رسول خدا، والى بحرين شد
و تا رحلت رسول خدا در آن جا بود.[7]
فضيلتتراشى
براى برخى از صحابه
مقارن
بعثت، در مكه حدود هفده نفر با فنّ كتابت آشنايى داشتند.[8]
ابوعبد اللّه زنجانى[9] عده باسوادان مكّه را فقط
چهارده تن، و بلاذرى شمار آنان را در يثرب، يازده نفر دانسته است؛[10]
اما آنان به تدريج مسلمان شده بودند و دليل روشنى از كتابت وحى برخى در دست نيست.
در مقابل، برخى چون مقداد، با وجود باسواد بودن،[11]
در
[1]. البداية و النهاية: ج 5
ص 370؛ مكاتيب الرسول صلى الله عليه و آله: ج 1 ص 146.