نصب شده بود و هر كس هر سوره‌اى را كه مى‌خواست، از روى آنها استنساخ مى‌كرد. در ادامه حديث تصريح شده است كه خريد قرآن پس از عصر پيامبر خدا صلى الله عليه و آله رواج يافت.[1]

در منابع حديثى شيعه و اهل سنّت، هيچ روايتى از زمان پيامبر صلى الله عليه و آله در اين باره به چشم نمى‌خورد. پس مى‌توان دريافت كه مسئله خريد و فروش مصحف قرآن از زمان صحابه مطرح شده و در باره حكم شرعى آن نيز بحث و گفتگو بوده است.

كهن‌ترين گزارش‌ها در اين باره، مباحثى است كه از صحابه پيامبر صلى الله عليه و آله نقل شده است.

ديدگاه اهل سنّت‌

از ابن عباس و سعيد بن جبير نقل شده كه فروش قرآن را روا دانسته‌اند، ولى با اين شيوه كه قرآن ابزار كسب درآمد قرار گيرد، مخالفت كرده‌اند.[2] از عمر بن خطاب و عبداللَّه بن عمر نقل شده كه به صراحت، خريد و فروش مصحف قرآن را ممنوع دانسته‌اند و كسانى مانند عبد اللَّه بن مسعود و ابو موسى اشعرى آن را مكروه شمرده‌اند.[3] در برابر اين دو گروه، برخى از صحابه و تابعيان، ميان خريد و فروش تفصيل قائل شده‌اند؛ از ابن عباس، سعيد بن جبير، قتادة بن دعامه و جابر بن عبد اللَّه نقل شده است كه خريدن مصحفْ جايز، ولى فروش آن ممنوع است.[4] شمارى از تابعان هم مانند عكرمه، عامر شعبى، حكم بن عينيه و حسن بصرى قائل به جواز خريد و فروش مصحف بوده‌اند.[5]

تقريباً تمامى فقهاى اهل سنّت، خريدن مصحف قرآن را اجازه داده‌اند؛ ولى در

[1]. تهذيب الأحكام: ج 6 ص 366.

[2]. السنن الكبرى: ج 6 ص 16؛ المصنف، ابن ابى شيبة: ج 5 ص 31؛ كنز العمّال: ج 2 ص 344.

[3]. السنن الكبرى: ج 6 ص 16؛ المصنف، ابن ابى شيبة: ج 5 ص 30؛ كنز العمّال: ج 2 ص 330.

[4]. السنن الكبرى: ج 6 ص 16؛ المجموع: ج 9 ص 251- 252؛ الإتقان فى علوم القرآن: ج 2 ص 457.

[5]. السنن الكبرى، بيهقى: ج 6 ص 17؛ المصنف، عبد الرزاق: ج 8 ص 113.