يا مى‌گويند: دين (قرآن) را به دروغ ساخته است. بگو: اگر راست مى‌گوييد، ده سوره برساخته مانند آن بياوريد و غير از خدا هر كه را مى‌توانيد، فرا بخوانيد. پس اگر شما را اجابت نكردند، بدانيد كه آنچه نازل شده است، به علم خداست».

«قُلْ فَأْتُوا بِكِتابٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ هُوَ أَهْدى‌ مِنْهُما أَتَّبِعْهُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ‌.[1]

بگو: پس اگر راست مى‌گوييد، كتابى از جانب خدا بياوريد كه از اين دو هدايت‌كننده‌تر باشد تا پيروى‌اش كنم».

در نقلى از امام رضا عليه السلام آمده است كه خداوند- تبارك تعالى- قرآن را با همين حروفى فرو فرستاد كه همه عرب با آن سر و كار داشتند. سپس فرمود:

«قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلى‌ أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ كانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيراً.[2]

بگو: اگر آدميان و پريان گرد آيند تا همانند اين قرآن را بياورند، نتوانند مثل آن را بياورند هر چند پشتيبان هم باشند».

از آيات تحدّى نيز روشن مى‌شود كه قرآن، معجزه‌اى فكرى- فرهنگى است كه به حضور شخص پيامبر وابسته نيست؛ بلكه وجودِ هميشه پا بر جاى اين كتاب در ميان بشر، معرّف حقانيت آن است.

جلوه‌هاى اعجاز قرآن‌

اين نكته جاى درنگ است كه خود قرآن به جز يادكرد عنوان كلى عدم تهافت متن قرآن، به جهت ويژه‌اى در امر اعجاز تصريح نكرده، و گويى اين موضوع را در بعد خاصى محدود ندانسته، شناخت اين ابعاد را به انديشه بشر واگذاشته است و حق همين است كه ما نمى‌توانيم اعجاز قرآن را به جنبه خاصى محدود سازيم.

با اين همه مى‌توان اعجاز قرآن را واجد ويژگى حسى و معنوى دانست؛ زيرا از

[1]. قصص: آيه 49.

[2]. ر. ك: اسرا: آيه 88.