اسم الکتاب : شادى و شادكامى از ديدگاه اسلام المؤلف : خطيب، سيد مهدى الجزء : 1 صفحة : 62
1. شيو تقليدى
در
اين شيوه، با مراجعه به كتب لغت، معناى ارائه شده در باره واژه مورد نظر را مىيابيم
وبا اعتماد به درستى گفته لغتدانان، همان استعمال را معناى اصلى كلمه، فرض
مىكنيم. اين روش، در موارد بسيارى، موفّق، كارآمد و سودمند است. مزيت اساسى «شيوه
تقليدى»، كوتاهى و سرعت آن در مقايسه با «روش اجتهادى» است واز اين رو، براى عموم
افراد، قابل استفاده است وتنها مرحله كاربردى آن، يافتن كلمه مورد نظر در كتابهاى
لغت و آشنايى داشتن با شيوههاى چينش و ترتيب دادن آنهاست.
اين
شيوه، از قرن دوم هجرى- كه سرآغاز پيدايش كتابهاى لغت بوده است-، تا به امروز، به
كار مىرود؛ امّا شرط اساسى آن، مراجعه به كتابهاى كهن و معتبر لغت است و كتب لغت
معاصر، در اين حوزه، سودمند يا حدّاقل قابل استناد نيستند؛ زيرا واژههاى مورد
بررسى ما در حدود دوازده تا چهارده قرن پيش، از زبان مبارك معصومان (عليهم السلام)
صادر شدهاند و بسيار محتمل است كه معناى اين كلمات درآن روزگار، با معناى ارائه
شده توسّط لغتدانان معاصر، متفاوت باشد. بر اين اساس، آن دسته از كتب لغت در اين
عرصه به كار مىآيند كه يا در عصر صدور احاديث، نوشته شده باشند و يا مؤلّفان
آنها، عهدهدار بيان سير تاريخى معناى كلمات باشند.
2.
شيوه اجتهادى
نقصْ
داشتن شيوه كار لغتدانان، از يك سو، ونياز ما به يافتن معناى اصلى واژهها، از
سوى ديگر، حديثپژوه را به پيمودن اجتهادى اين مسير، وامىدارد. شيوه لغويان،
ارائه معناى استعمالى واژه است؛ يعنى اينكه واژه، چه كاربردهايى داشته، براى چه
منظورهايى به كار رفته و براى رساندن كدامين معانى، استخدام شده است. لغويان، در
پى يافتن
اسم الکتاب : شادى و شادكامى از ديدگاه اسلام المؤلف : خطيب، سيد مهدى الجزء : 1 صفحة : 62