فصل اوّل: مفاهيم و كليات‌

درآمد

از آنجا كه اساس هر پژوهش، مبادى تصورى و تصديقى آن است، در فصل نخست به مبادى تصورى، يعنى كليدواژگانِ مباحث كتاب مى‌پردازيم.

در آغاز بحث بايد معانى و مفاهيم واژه‌هاى كليدى، و مراد ما از معناى آن‌ها تبيين شود تا در متن پژوهش از افتادن در بيراهه‌ها مصون بمانيم. ازاين‌رو براى پژوهش در موضوع «رفتار اخلاقى انسان با خود در كتاب و سنت» نيازمند روشن شدن مفاهيمِ واژگان ذيل هستيم:

الف- رفتار

در آغاز به نظر مى‌رسد واژه «رفتار»، معنايى كاملًا روشن و بى‌ابهام دارد و به معناى عملكرد يا سلوك است.[1] اما حقيقت اين است كه درباره رفتار، بايد به نكات بسيارى توجه كرد:

1. مفهوم رفتار: روان‌شناسان، هرگونه پاسخ به محرك را رفتار[2] مى‌خوانند؛ ازاين‌رو رفتار، معناى بسيار فراگير و گسترده‌اى مى‌يابد كه بايد محدوده و چارچوب آن را در موضوع بحث معين سازيم. براى اين منظور مى‌بايست انواع رفتار را بشناسيم‌.

[1]. ر. ك: لغت‌نامه دهخدا« رفتار».

[2].Behavior .