بر اساس آنچه گذشت، همان‌گونه كه براى هر چيز اندازه تعيين شده است، بايد براى احساس كرامت نفس نيز حد و اندازه قايل شد. ازاين‌رو اگر حدود آن شناخته نشود و اندازه آن در وجود انسان بيشتر يا كمتر از ميزان مطلوب تحقق يابد، يا از مسير صحيح خود خارج شود، به پديد آمدن صفت يا صفات ناپسند منجر خواهد شد. صفاتى چون عجب، حس حقارت و فخرفروشى را مى‌توان از آثار افراط و تفريط در حس خودارزشمندى و كرامت نفس دانست.

...

ب- احساس عزت نفس (خودتوانمندى)

يكى از احساسات مهم انسان در رابطه با نفس خويش، عزت نفس است. اين احساس ازآن‌رو مهم است كه نشان‌دهنده شخصيت انسان است و بود و نبودش در وجود هر فرد، جايگاه او را در نظر همنوعانش مشخص مى‌كند.

مفهوم لغوى و اصطلاحى‌

«عزيز» از ماده «عزّ» به معناى شدت و قوّت است و بر غلبه، نفوذناپذيرى و پيروزى دلالت مى‌كند.

ضد آن نيز «ذلت» و خوارى است.[1] البته راغب در مفردات اضافه مى‌كند العزة حالة مانعة للانسان من أن يغلَب. به عبارت روشن‌تر، عزت نفس توانمندى يا قوّتى است كه فرد آن را درون خود مى‌يابد و احساس مى‌كند و خود را از اظهار ذلت، خوارى و وادادگى در برابر ديگران نگاه مى‌دارد.

[1]. ر. ك: معجم مقاييس اللغة؛ مفردات راغب؛ لسان العرب،« العزّة».