قرآن كريم گاه بى‌نيازى و تمكن مالى را مايه طغيان مى‌داند و از اين طريق به آدمى درباره اين ويژگى خطرناك و مهلك هشدار مى‌دهد:

كَلَّا إِنَّ الْإِنْسانَ لَيَطْغى‌ أَنْ رَآهُ اسْتَغْنى‌.[1]

راستى كه انسان آنگاه كه خود را در غنا و دارايى ببيند، سركش و مغرور مى‌شود.

با مطالعه قرآن كريم پى خواهيم برد آياتى كه به صفات و ويژگى‌هاى انسان‌ها اشاره مى‌كند اندك نيست و از طريق آن آيات، مهم‌ترين ويژگى‌هاى او معرفى و راه دستيابى به كمال و سعادت هموار مى‌شود و مستقيماً باعث افزايش خودآگاهىِ هر خواننده معتقد به قرآن خواهد شد.

3. راه‌هاى شناخت شهودى‌

به نظر مى‌رسد براى شناخت شهودى خود نيز همانند انواع ديگر شناخت، راه‌هايى بتوان معرفى كرد؛ راه‌هايى كه متون دينى آن‌ها را پيشنهاد كرده و به رسميت شناخته باشد. ازآنجاكه شناخت شهودى، با انواع ديگر شناخت متفاوت است، راه دستيابى به آن نيز مى‌بايست متفاوت باشد. درباره راه دستيابى به شناخت فطرى خود، بايد گفت اين نوع شناخت پس از آنكه خداوند آن را در ضمير آدمى نهاد، آموختنى نيست، بلكه يافتنى است. به عبارت ديگر، اين معرفت در فطرت انسان به وديعه گذاشته شده است، اما او آن را به فراموشى سپرده و بايد آن را در حيات دنيوى دوباره به ياد آورد و در درون خويش پيدا كند. براى يافتن معرفت فطرى به خود و نيز براى اينكه بتوان از معرفت قلبى و الهامات هدايتگر الهى برخوردار شد، در قرآن و روايات راهكارهايى بيان شده است. اين راهكارها جنبه داده‌هاى علمى ندارد و همچون علم و تجربه، ذاتاً آگاهى‌آفرين نيست، بلكه فقط زمينه‌ساز است. توضيح آنكه معرفت‌هاى قلبى و شهودى، با صفا و جلاى قلب، بر قلب انسان خواهد تابيد؛ ازاين‌رو راه‌هاى استفاده از معرفت قلبى، راه‌هاى آماده‌كننده قلب براى تابش نور معرفت خواهد بود. جلاى قلب، از راه‌هاى متعدد و متنوعى امكان‌پذير است كه در اخلاق و عرفان، در تعبير «تهذيب نفس» خلاصه مى‌شود. بر اساس آموزه‌هاى دينى،

[1]. علق: 6- 7.