اسم الکتاب : اخباريگرى، تاريخ و عقايد المؤلف : بهشتى، ابراهيم الجزء : 1 صفحة : 134
مسلمين و انكار بعضى از ضروريات دين. والّا او برعليه طائفه صوفيه،
شديداً سخن گفته است.[1]
افراد بسيارى
از محضر ملا محسن فيضكاشانى استفاده كردند كه مهمترينشان علامه محمّد باقر مجلسى
(م 1110 ق) و سيدنعمة الله جزايرى (م 1112 ق) بودهاند.[2]
تأليفات
پرشمار در علوم گوناگون، از ديگر ويژگىهاى كمنظير ملامحسن فيضكاشانى است؛ چنان
كه خود او در كتابى به نام فهرست تصانيف الفيض، قريب يكصد كتاب، و شاگردش سيدنعمة
الله جزايرى، دويست كتاب و رساله براى وى برشمرده است.[3]
برخى از آثار مهمّ او عبارتاند از:
1. الوافى، شامل اخبار
كتب اربعه، كه آنها را مرتّب و مهذّب كرده، مشكلات آنها را بيان، متشابهاتشان را
حلّ، و آيات مندرج در احاديث را تفسير كرده است. اين كتاب كه شايد مهمترين اثر
فيض باشد، امروزه در 26 مجلّد به چاپ رسيده است.[4]
2. مفاتيح
الشرائع، در چهار مجلّد، كه در مقدّمه آن، منكر حجّيت اجماع مىشود و علم
اصول را بدعت مىشمارد و مبناى خود را در اين كتاب، محكمات كلامالله و كلام
رسولالله و اهلبيت (عليهم السلام) مىداند. پس گويا ظواهر آيات را حجّت مىداند.[5]
3. الاصول
الأصلية، كه در تأييد مشرب اخباريگرى، با استفاده از كتاب و سنت نوشته شده
است.[6]
[3]. لؤلؤة البحرين، ص 130؛ طبقات أعلام الشيعة، ج 5، ص 492؛ جامع
الرواة، ج 2، ص 42؛ الذريعة، ج 16، ص 379، ش 1763؛ أمل الآمل، ج 2، ص 306.
[4]. كتاب الوافى، ج 1، ص 4- 7؛ روضات الجنات، ج 6، ص 87؛ ريحانة الأدب،
ج 4، ص 378؛ الفوائد الرضوية، ص 634.
فيض كاشانى در اين كتاب مىگويد:«
غنا فىنفسه حرام نيست و آنچه حرام است، لعب و گفتن اباطيل و دخول مردانها بر
زنان مغنيه است كه در زمان بنىاميه و بنىعبّاس، متعارف بوده است»( كتاب الوافى،
ج 17، ص 218).
[5]. لؤلؤة البحرين، ص 123؛ مفاتيح الشرائع، ج 1، ص 4، 83 و 75.