2. انگيزه غير الهى در عبادت، رياكار را به شرك عملى گرفتار مى‌نمايد، هر چند از نظر اعتقادى، موحّد باشد. از اين رو، در حديثى از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نقل شده كه فرمود:

مَن صامَ يُرائى فَقَد أشرَكَ.[1]

كسى كه در روزه‌دارى خودنمايى كند، مشرك است.

همچنين در حديثى از امام باقر عليه السلام، از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نقل شده كه در تفسير آيه 110 از سوره كهف‌[2] مى‌فرمايد:

مَن صَلّى مُراءاةَ النّاسِ فَهُوَ مُشرِكٌ، وَ مَن زَكّى مُراءاةَ النّاسِ فَهُوَ مُشرِكٌ، وَ مَن صامَ مُراءاةَ النّاسِ فَهُوَ مُشرِكٌ، وَ مَن حَجَّ مُراءاةَ النّاسِ فَهُوَ مُشرِكٌ، وَ مَن عَمِلَ عَمَلًا مِمّا أمَرَ اللَّهُ بِهِ مُراءاةَ النّاسِ فَهُوَ مُشرِكٌ، وَ لَايَقبَلُ اللَّهُ عَمَلَ مُراءاةٍ.[3]

هر كس براى خودنمايى به مردم نماز بخواند، مشرك است. هر كس براى خودنمايى به مردم زكات دهد، مشرك است. هر كس براى خودنمايى به مردم روزه بگيرد، مشرك است. هر كس براى خودنمايى به مردم حج گزارد، مشرك است. هر كس هر يك از فرمان‌هاى خدا را براى خودنمايى به مردم انجام دهد، مشرك است و خدا عمل مشرك را قبول نمى‌كند.

3. پذيرفته نشدن عبادتِ شخص رياكار، كمترين نتيجه خودنمايى است، و چه بسا اين آفت خطرناك عبادت، انسان را دچار شديدترين عذاب‌هاى دوزخ نمايد، در حديثى از پيامبر صلى الله عليه و آله نقل است كه: دوزخيان از شدّت حرارت آتشى كه رياكاران دچار آن هستند، فرياد [اعتراض‌] بر مى‌آورند![4]

[1]. ر. ك: ماه خدا در قرآن و حديث: ج 1 ص 254 ح 291.

[2].« فَمَن كَانَ يَرْجُوا لِقَآءَ رَبّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صلِحًا وَ لَايُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبّهِ أَحَدَاً؛ پس هر كه اميد ديدار پروردگارش را دارد، بايد كارى شايسته كند و هيچ كس را در عبادت پروردگارش شريك قرار ندهد».

[3]. تفسير القمّى: ج 2 ص 47.

[4]. ر. ك: ميزان الحكمة: ج 4 ص 333 ح 7007.