اسم الکتاب : حكمت نامه حضرت عبد العظيم الحسنى المؤلف : محمدی ریشهری، محمد الجزء : 1 صفحة : 115
1/ 26 راز اختلاف استعدادها
34. عيون أخبار الرضا عليه السلام: حدّثنا عليّ بن أحمد بن عمران الدقّاق، قال: حدّثنا محمّد بن هارون الصوفى، قال: حدّثنى أبو تراب عبيد اللَّه بن موسى الرويانى، عن عبد العظيم بن عبد اللَّه الحسنى، قال:
لايَزالُ النّاسُ بِخَيرٍ ما تَفاوَتوا، فَإِذا استَوَوا هَلَكوا.[1]
ترجمه
حضرت عبد العظيم عليه السلام: به امام جواد عليه السلام گفتم: از پدرانت براى من حديثى روايت فرما.
ايشان از امام على عليه السلام روايت كرد كه فرمود: «مردم تا وقتى كه متفاوت باشند، همواره در خير و نيكى اند؛ امّا وقتى مساوى شوند، تباه مىگردند».
شرح
به نظر مىرسد كه اين حديث، ريشه در آيه 32 از سوره زخرف دارد.[2] از نگاه اين آيه، اختلاف سطح جايگاه اجتماعى مردم و در نتيجه اختلاف سطح زندگى آنها، يك سنّت الهى است و حكمت آن نيز هميارى انسانها در پديد آوردن نظام اجتماعى و تمدّن بشرى است.
بنا بر اين، روايت ياد شده، بدين معناست كه تفاوت مواهب عقلى و استعدادها، اساس نظام اجتماعى و تمدّن انسانى است و اگر همه استعدادها يكسان باشد، نظام
[1]. عيون أخبار الرضا عليه السلام: ج 2 ص 53- 54 ح 204، بحار الأنوار: ج 74 ص 385 ح 10. نيز، ر. ك: همين كتاب: ح 93.