سنّت يقينى است، و ضمن بررسى تاريخ اجتهاد در زمان غيبت، به ريشه‌يابى و شرح برهه زمانى وجود مكتب يقين پرداخته تا با روشن شدن موقعيت و مكانت اين مكتب، جايگاه ساير مكاتب، بالأخص مكتب اخبارگرى روشن گردد.

در اين جهت، نگارنده، نوشتار خويش را ضمن يك مقدمه و چهار فصل و يك خاتمه، به سامان رسانده است:

وى، در مقدمه حدود زمينه‌هاى شناخت سنّت و روش‌هاى پژوهش در اين زمينه را شرح داده، ضرورت بحث، سابقه پژوهش، اهداف و سؤال‌هاى مطرح شده در اين باره، و همچنين اصطلاحات مربوط به بحث را توضيح داده است.

در فصل اوّل- كه پيرامون اجتهاد نقلى در عصر حضور است- نگارنده، نخست به بررسى فقه منصوص يا فقه روايى پرداخته و تاريخچه تدوين و تأليفات در اين زمينه را بررسى نموده است. سپس، نقش شيعه را در عمل به سنّت، در عصر حضور بازگو كرده و در نهايت، راه حلى را براى فرضيه ظن در عمل به سنّت ارائه نموده است.

در فصل دوم، با عنوان تاريخ پيدايش سنّت نظرى در نظام عقلى شيعه، به بررسى فلسفه وجودى اين نظريه و به دنبال آن، گشايش مدرسه‌هاى حديثى و محدّثان پرداخته است.

روش حديثى بزرگانى چون شيخ مفيد، سيّد مرتضى، ابن برّاج، طبرسى، ابن زهره، ابن شهرآشوب، ابن ادريس حلّى و محقق حلّى و نظرات آنان در زمينه اجتهاد و اخبار، پيدايش و ورود ظن عقلى در مدارس شيعى، ديدگاه شيخ طوسى در باره خبر واحد، نظرات علماى اماميه در اين باره، از ديگر مطالب است.

در فصل سوم، به نظريه‌پردازى در باب نقد متن تا نقد سند احاديث پرداخته است. در اين فصل، سير تحويل و تكامل اين بحث را در مدرسه‌هاى حديثى، بررسى كرده است.

بيان سنّت نقل شده از ابن طاووس، ابن سعيد حلّى، فاضل آبى، و تجدد افكار و توليد تقسيمات جديد براى حديث در زمان شهيد اوّل و ثانى، تأسيس يا اعاده بحث علم الدرايه و نظرات محقق اردبيلى در باب نقد سند، و بيان شرح حال تربيت يافتگان از سلسله علماى رجال، از ديگر مقوله‌هاى مورد بحث در اين فصل است.

محور بحث در فصل چهارم، اخباريه و جايگاه نظريه‌پردازى در سنّت، در عصر ذهبى است. تاريخ و علل پيدايش اخبارى‌گرى و مدرسه‌هاى اخبارى، مبدأ پيدايش سنّت يقينى و ادله يقينى بودن سنّت، مقايسه مدارس اخبارى و مدارس اصولى و رجالى و درايه‌اى، تاريخ ظهور سنّت به تنهايى و كنار زدن مرجعيت قرآن، و بحث تحريف قرآن، از مباحثى است كه مطرح مى‌سازد.