تكاليف زنان، با عنايت به مقتضيات زمان و مكان و تحولات عظيم اجتماعى است، كه ناگزير در فهم احكام تأثيرگذار است.

موضوعاتى را كه با اين ديدگاه مورد بررسى قرار داده، عبارت‌اند از: وضعيت متفاوت زن و مرد در امر قضا، افتا و مرجعيت، حق طلاق، تمكين و نشوز، حضانت و ولايت.

وى در اين جهت، نگاهى نو به‌نصوص دينى افكنده تا به مقاصد كلّى شريعت توجّه كند.

در تحليل نهايى از مباحث مذكور، گاه به نتايجى متفاوت از آنچه نظر راجح فقهى است رسيده، و در برخى موارد تا حدودى مطلب را شكافته است.

456. نيايش از ديدگاه قرآن كريم و حديث‌

، فاطمه نظرى، كارشناسى ارشد علوم قرآن و حديث، دانشگاه آزاد اسلامى (واحد تهران شمال)، استاد راهنما: دكتر سيّد محمّد باقر حجتى، استادان مشاور: دكتر عليرضا فيض و دكتر على مهديزاده، 1376، 243 ص.

نگارنده، براى روشن شدن مبدأ و منشأ، آداب و شرايط، آثار و نتايج، و مصداق‌هاى نيايش، بررسى مفصّلى را در اين رساله انجام داده است.

در اين بررسى، ابتدا ابعاد جسمانى و روحانى انسان از ديدگاه قرآن را مشخص نموده، سپس به مبدأ نيايش- كه برخاسته از فطرت و تجلى روح آدمى است- اشاره كرده است.

در اين قسمت، تسبيح و نيايش موجودات هستى را بيان، و بر اين مسئله برهان‌هاى نقلى را از زبان قرآن كريم و روايات، و برهان‌هاى عقلى را از زبان فلاسفه مشهور اسلامى اقامه كرده است.

سپس، موضوع عبادت، كه عالى‌ترين نوع تجلى نيايش است، و نتايج و آثار مترتب برآن را توضيح داده و در ادامه آن، به دعا، كه زيباترين جلوه نيايش و گوهر و روح عبادت است، پرداخته و كيفيت تحقق دعا، آداب و شرايط استجابت و موانع استجابت را به طور مبسوط از زبان آيات و روايات بيان كرده و سپس، آثار معنوى و مادى آن را به طور مشروح توضيح داده و نتيجه‌گيرى كرده است.

در فصل آخر، به مضامين ادعيه ائمه عليهم السلام اشاره كرده و بررسى مفصّل‌ترى در مورد دعاى چند تن از پيامبران بزرگوار الهى، كه به مناسبت‌هاى مختلف در قرآن آمده و نتايج حاصل از آن را انجام داده است.