در آخر هم فصلى را به توبه انبيا اختصاص داده، و به شرح و بسط توبه برخى از پيامبران الهى با استفاده از نص صريح آيات قرآن پرداخته، و در جهت تنزيه مقام رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله برخى از شبهات را نيز پاسخ داده است.

225. توحيد در «صحيفه سجاديه»

، زهرا نقدعلى، كارشناسى ارشد علوم قرآن و حديث، دانشكده اصول دين، استاد راهنما: دكتر احمد عابدى، استاد مشاور: دكتر فتح اللَّه نجارزادگان، بى‌تا، 200 ص.

موضوع بحث در اين رساله، طرح بينش توحيدى سيّد الساجدين، امام زين‌العابدين عليه السلام، به صورت مستقل و در ابعاد فلسفى، عقلى، عرفانى و ... است. نگارنده سعى دارد در اين مجموعه، بينش توحيدى آن امام همام را، كه از ميان ادعيه صحيفه برگرفته، مطرح كند.

اين رساله، مشتمل بر هفت بخش است:

نگارنده، در بخش اوّل آن به مباحثى چون ذات حق- تعالى-، قابل شناخت نبودن ذات حق، براهين اثبات وجود خدا و مراتب توحيد پرداخته است.

در بخش دوم- كه شامل هفت فصل است- صفات ثبوتيه حق- تعالى- را نام برده و از كلام امام عليه السلام توضيح داده است.

بخش سوم را به صفات سلبيه اختصاص داده و در بخش چهارم، به بحث از توحيد افعالى پرداخته است. اين بخش نيز چهار فصل دارد و عناوينى چون خالقيت حق- تعالى-، رازقيت حق- تعالى-، احيا و اماته، توحيد در ربوبيت و اقسام و دلايل آن به چشم مى‌خورد.

بخش پنجم رساله، دو فصل است: در فصل اوّل، توحيد در عبادت، اقسام عبادت، آفات و موانع عبادت، حمد و شكر، اركان شكر و تشكر خدا از بنده، مورد بحث قرار گرفته و در فصل دوم، توحيد در تضرع را مورد بررسى قرار داده است.

وى، در بخش ششم به بحث از عدل الهى پرداخته است. عناوين فصول اين بخش نيز عبارت‌اند از: قضا و قدر، اقسام قضا و قدر، اراده حق- تعالى-، معانى معيشت و جبر و اختيار، ارتباط حسن و قبح با عدل الهى، اقسام عمل، فضل الهى و تقسيم رزق بندگان بر اساس عدل.

و در بخش هفتم، پيرامون رابطه انسان با خدا بحث نموده است. مباحثى چون: توكل، درجات و مراتب توكل، محبت، اسباب محبت، مراتب محبت، خوف و رجا، تفاوت‌