به غير از كتاب كافى، پنج كتاب ديگر نيز به شيخ كلينى منتسب است‌[1] كه اكنون در دسترس ما نيستند. اين كتابها عبارت‌اند از:

الرد على القرامطه؛

رسائل الأئمه عليهم السلام؛

تعبير الرؤيا؛

كتاب الرجال؛

ما قيل فى الأئمة عليهم السلام من الشعر.

سيد ابن طاووس (م 664 ه) در كتابهاى كشف المحجه، فلاح السائل و فتح الأبواب برخى از روايات كتاب رسائل الأئمه را نقل كرده است.[2]

كتاب كافى علاوه بر روايات فقهى، شامل روايات بنيادين معارف، چون «عقل و علم»، «حجت و ايمان و كفر» نيز است كه در دو جلد آغازين كتاب اصول كافى قرار دارند.

در طول تاريخ حديث شيعه، از كتاب كافى و مؤلف آن مدح و ستايش فراوانى شده است، همچنين شرحها و حاشيه‌هاى گوناگونى نيز بر آن نوشته شده است.

توضيحات مفصل درباره اين كتاب و مؤلف آن، در دروس ديگر بيان خواهد شد.[3]

2. ابن‌بابويه (م 329 ه)

على بن حسين بن موسى قمى، پدر و استاد شيخ صدوق و از پايه‌هاى استوار حديثى قم است. او با ثقةالاسلام كلينى هم‌طبقه بوده است و اساتيد او نيز همانند اساتيد كلينى هستند. منابع رجالى شيعه نزديك به بيست كتاب را به او نسبت داده‌اند.[4]

كتاب الإمامة و التبصرة من الحيره، از جمله كتابهاى او است كه درباره آن بحث و تحقيق انجام شده است. نسخه‌اى از اين كتاب نزد علامه مجلسى بوده كه به نظر ايشان، از

[1]. رجال نجاشى، ص 377.

[2]. خاتمة مستدرك الوسائل، ج 3، ص 275.

[3]. ر. ك: درس جوامع حديثى شيعه.

[4]. رجال نجاشى، ص 262، ش 684؛ شيخ طوسى، الفهرست، ص 157، ش 392.