پس از احسايى، شاگردان او راه و روش وى را ادامه دادند. سيد كاظم رشتى (م 1259) نگارشهاى فراوانى در مباحث حديث و عقايد شيخيه نوشت كه از نگاشته‌هاى احسايى افراطى‌تر بود. محمدكريم خان كرمانى (م 1288) نيز نوشته‌هاى بسيارى در عقايد شيخيه و برخى از مباحث حديثى دارد.[1]

ميرحامد حسين (م 1306 ه)

علامه ميرحامد حسين موسوى در سال 1246 هجرى در خانواده‌اى كهن، دانشمند در كشور هندوستان متولد شد. او در ادامه راه پدرش سيد محمدقلى به دفاع از مبانى تشيع پرداخت. در آن دوران مناظرات نوشتارى فراوانى بين شيعيان و اهل سنت در جريان بود. بيشتر نگاشته‌هاى ميرحامد حسين نيز به مباحث كلام، به ويژه امامت، اختصاص داشت. استقصاء الأفهام در ده جلد به زبان فارسى، ردّيه‌اى بر شبهات كتابهاى معاصر اوست.

مشهورترين كتاب ميرحامد حسين، عبقات الأنوار فى مناقب الأئمة الأطهار است. اين كتاب پاسخ‌نامه مفصلى بر كتاب ضدّ شيعى تحفه اثنا عشريّه، نگاشته مولوى عبدالعزيز دهلوى، است. ميرحامد حسين در اين كتاب با استناد به آيات قرآن، اصل امامت را اثبات كرده است و با اثبات تواتر و صحت روايات غدير، حديث ثقلين، حديث منزلت، حديث ولايت و ... امامت امام على عليه السلام را ثابت كرده است. اين كتاب در سى جلد و به زبان فارسى نگاشته شده و تمامى طرق روايات مختلف را به دقت نقل كرده است. هر جلد قطور اين كتاب بيش از هزار صفحه است.

آقاى سيد على حسينى ميلانى اين كتاب را تلخيص و به زبان عربى ترجمه كرده و در بيست جلد با نام نفحات الأزهار منتشر كرده است.

گفتنى است كه مجموعه كتاب عبقات الأنوار تا كنون به چاپ نرسيده و تنها دوازده جلد از اين مجموعه عظيم منتشر شده است.[2]

[1]. براى آگاهى از انحرافات اين گروه ر. ك: مجله انتظار، شماره 3- 1.

[2]. براى آگاهى بيشتر ر. ك: دانش‌نامه امام على عليه السلام، ج 12، ص 309- 294.