گردن او نيست؛ ولى اگر حجّ از قبل بر او مستقرّ شده حجّ بر عهده اوست و چنانچه مالى از خود بجا گذاشته باشد، بايد براى او حجّ بجا آورند.

مسأله 78) بر شخص مستطيع لازم نيست با پول خود به حجّ برود. بنابراين اگر مستطيع با پول قرضى يا از طريق مهمان شدن بر ديگرى يا در برابر انجام خدماتى به مكّه برود و حجّ بجا آورد صحيح است.

مسأله 79) اگر رفتن به حجّ موجب ترك واجب يا انجام دادن كار حرامى شود بايد ملاحظه اهميّت حجّ و ترك واجب يا فعل حرام را بنمايد. اگر حجّ اهميّت بيشترى دارد بايد به حجّ برود و تأخير نيندازد وگرنه نبايد به حجّ برود. در ضمن در مقام بررسى اهميّت بايد به مسأله فوريّت هم توجّه داشت. گاه ممكن است كار واجبى با آن كه در اصل، اهمّيّتش كمتر از حجّ است، ولى با رفتن به حجّ زمان آن فوت مى‌شود همچنان كه عكس آن نيز تصوّر مى‌شود.

مسأله 80) اگر كسى در تزاحم ميان حجّ با ترك واجب يا فعل حرام نتوانست به اهميّت يكى از دو طرف پى ببرد مخيّر است كه به حجّ برود يا نرود.

مسأله 81) كسى كه به دليل تزاحم حجّ با كار حرام يا ترك واجب نبايد به حجّ برود، اگر حجّ بجا بياورد و آن كار حرام را انجام دهد يا