ج- آزاد كردن يك برده در راه خدا كه امروزه ديگر اين امر منتفى است.
توجه: هرگاه روزهدار با چيز حرامى مثل شراب و يا با كار حرامى مثل استمنا روزه خود را باطل نمايد و يا دروغى را به خدا و يا معصومين عليهم السلام نسبت دهد بايد بنابر احتياط واجب علاوه بر قضاى آن «كفاره جمع» بدهد يعنى هم شصت روز روزه بگيرد و هم شصت فقير را سير نمايد و هم يك برده را- در صورت موجود بودن- آزاد نمايد.
روزه مسافر
مسافرى كه بايد نمازهاى چهار ركعتى را دو ركعتى بخواند نبايد در سفر روزه بگيرد، ولى مسافرى كه نمازش تمام است مانند كسى كه شغلش مسافرت است يا سفر او براى انجام كار حرامى است، يا قصد ماندن ده روز يا بيشتر در جايى كه مسافرت كرده را نموده است، بايد روزه خود را بگيرد.
پرسش: آيا مسافرت در ماه رمضان اشكال دارد؟
پاسخ: خير اشكال ندارد، ولى اگر مسافرت براى فرار از روزه باشد مكروه است.
پرسش: آيا در سفر مىتوان روزه مستحبى گرفت؟
پاسخ: خير، مگر در شهر مدينه طيبه كه مسافر مىتواند براى برآورده شدن حاجت خويش سه روز روزه مستحبى بگيرد و احتياط