فصل هفتم: تيمّم، نشانه فروتنى و تسليم‌

روح مشترك در همه احكام الهى به وجود آوردن حالت تعبد و روحيه اطاعت و خضوع بندگان در مقابل خداوند حكيم است، و اين روح به معناى واقعى كلمه در تيمم منعكس است؛ زيرا انسان پيشانى خود را كه شريف‌ترين عضو بدن اوست با دستى كه بر خاك زده لمس مى‌كند تا فروتنى و تواضع خود را در پيشگاه خداوند قادر متعال آشكار ساخته و با زبان بى‌زبانى بگويد: پيشانى من و همچنين دست‌هايم در برابر تو تا آخرين حدّ خاضع و متواضع هستند.

قرآن مجيد از خاك تيمم با كلمه‌

«صَعِيداً طَيِّباً»[1]

ياد كرده است؛ «طيّب» يعنى پاكيزه، و «صَعيد» از مادّه «صعود» گرفته شده است و يكى از معانى آن چيزهايى است كه سطح كره زمين را پوشانده است اعم از خاك و ريگ و سنگ و مانند آن؛ و در اين صورت به خاكى گفته مى‌شود كه در معرض ريزش باران و تابش آفتاب و وزش باد است و بديهى است كه چنين خاكى زير دست و پا نبوده و استفاده از آن بر خلاف بهداشت‌

[1]- سوره نساء( 4): آيه 43- سوره مائده( 5): آيه 6