احكام ارث‌

«مسأله 3344» اسباب ارث، يعنى رابطه‌اى كه موجب ارث بردن از ميّت مى‌شود، سه چيز است:

اوّل: «خويشاوندى نَسبى» كه خود به سه دسته تقسيم مى‌شود و تفصيل آن در مسأله بعدى بيان مى‌شود.

دوم: «خويشاوندى سببى»، يعنى رابطه‌اى كه به سبب نكاح دائم ايجاد مى‌شود و به وسيله آن زن و شوهر از يكديگر ارث مى‌برند.

سوم: «وِلاء» كه به وسيله آن كسى كه بر ديگرى يك نوع ولايت دارد، در صورت نبودن خويشاوندان نسبى و سببى، از او ارث مى‌برد و آن بر سه قسم است:

1- «وِلاء عِتق» كه موضوع آن در اين زمان منتفى شده است. 2- «ضِمان جَريره»؛ يعنى اين كه انسان با كسى قرار مى‌گذارد كه در زندگى ضامن جنايات او باشد و در عوض از او ارث ببرد. 3- «امامت» كه به واسطه آن امام مسلمين در برخى از صور كه بيان خواهد شد، از ميّت ارث مى‌برد.

«مسأله 3345» كسانى كه به واسطه خويشاوندى نسبى ارث مى‌برند، سه طبقه هستند:

طبقه اوّل: پدر و مادر و فرزندان ميّت و با نبودن فرزندان، اولاد آنها هر چه پايين روند هر كدام آنان كه به ميّت نزديك‌تر باشد ارث مى‌برد و تا يك نفر از اين طبقه وجود داشته باشد، طبقه دوم ارث نمى‌برند. طبقه دوم: جدّ، يعنى پدر بزرگ و پدر او هر چه بالا رود و جدّه، يعنى مادر بزرگ و مادر او هر چه بالا رود، پدرى باشند يا مادرى و خواهر و برادر و با نبودن برادر و خواهر، اولاد ايشان هر كدام آنان كه به ميّت نزديك‌تر