ديگرى از آن بنمايند.

«مسأله 2732» اگر ملكى را براى تعمير مسجدى وقف نمايند، چنانچه آن مسجد احتياج به تعمير نداشته باشد و احتمال هم نرود كه تا مدّتى احتياج به تعمير پيدا كند، در صورتى كه غير از تعمير احتياج ديگرى نداشته باشد و عايدات آن در معرض تلف و نگهدارى آن لغو و بيهوده باشد، مى‌توانند عايدات آن ملك را به مصرف مسجدى كه احتياج به تعمير دارد برسانند.

«مسأله 2733» اگر ملكى نظير درختان يك باغ را بر افراد خاصّى وقف نمايند به گونه‌اى كه ميوه آن درختان در ملك آن افراد حادث شود، آنان مالك ميوه مى‌شوند و چنانچه سهم هر يك از افراد به حدّ نصاب زكات برسد، بايد زكات آن را بپردازد، ولى چنانچه واقف درختان باغ را براى جهتى از جهات عمومى، مانند عنوان فقرا، وقف نمايد نه براى افراد خاص، ظاهراً زكات به ميوه آنها تعلّق نمى‌گيرد.

«مسأله 2734» قبرستان‌هايى كه وقف بوده و در مسير خيابان قرار مى‌گيرند، از وقف بودن خارج نمى‌شوند و تصرّف و نيز خريد و فروش آنها جايز نيست، ولى عبور ومرور از آنها اگر هتك حرمت اموات نباشد اشكال ندارد و در صورتى كه قبرستان ملك شخصى افراد باشد، هرگونه تصرّف در آن بستگى به رضايت صاحب ملك دارد.

«مسأله 2735» وقف بودن هر چيزى به يكى از راه‌هاى زير ثابت مى‌شود:

اوّل: شهرت بين مردم، به گونه‌اى كه موجب يقين يا اطمينان گردد. دوم: اقرار كسى كه ملك در اختيار اوست، يا در صورت نبودن او وارثانش اقرار نمايند. سوم: مردم با آن به‌گونه ملك موقوفه عمل نمايند. چهارم: شهادت دو مرد عادل. پنجم: شهادت ثِقه در صورتى كه خبر دادن وى موجب اطمينان گردد.

شروط ضمن وقف‌

«مسأله 2736» شروطى كه واقف براى استفاده از وقف قرار مى‌دهد، در صورتى كه مشروع باشند، صحيح است و بايد به آنها عمل شود، به عنوان مثال اگر براى سكونت‌