احكام خريد و فروش‌

بر اساس احكام اسلام، بايد به آبادى دنيا و رفاه خانواده و جامعه، كمال توجّه را داشت و با ديدگاهى اخروى و عادلانه و نيز با تدبير و آگاهى از احكام معاملات، به تجارت و زراعت و كسب حسنات دنيا و رشد اقتصادى و وسعت در رزق و معاش رسيد.

در روايت آمده است كه تجارت موجب توانگرى و فزونى عقل وعزت است‌[1] و نيز آن كسى كه به جهت بى‌نيازى از مردم و تأمين خانواده و نيكى به همسايگان به طلب دنيا رود، در روز قيامت چهره‌اى چون ماه درخشنده خواهد داشت‌[2] و نيز در روايات، بازرگانان و كسبه به آموختن فقه و پرهيز از ربا و راستگويى و مدارا امر شده‌اند[3].

چيزهايى كه در خريد و فروش مستحب است‌

«مسأله 2240» ياد گرفتن احكام معاملات به قدرى كه مورد احتياج است، لازم است و مستحب است فروشنده بين مشترى‌ها در قيمت جنس فرق نگذارد و در قيمت جنس سختگيرى نكند و كسى كه با او معامله كرده، اگر پشيمان شود و از او تقاضا كند كه معامله را به هم بزند، بپذيرد.

«مسأله 2241» اگر انسان نداند معامله‌اى كه انجام داده صحيح است يا باطل، نمى‌تواند در مالى كه گرفته تصرّف نمايد؛ ولى چنانچه در هنگام معامله، احكام آن را مى‌دانسته و بعد از معامله در صحّت آن شك كرده، تصرّف او در آن مال اشكال ندارد و

[1]- وسائل الشيعة، چاپ آل البيت، كتاب التجارة، باب 1 از« أبواب مقدّماتها»، ج 17، ص 9-/ 13.

[2]- همان، باب 4، ح 5، ص 21.

[3]- همان،« أبواب آداب التجارة»، ص 381 به بعد.