احكام دفاع و جهاد

جهاد از واجبات دين و درى از درهاى بهشت است كه خداوند آن را براى اولياى خود گشوده است‌[1] و در جهت حفظ كيان اسلام و امنيت مسلمانان و دفاع در مقابل هجوم كافران و ناپاكان و يارى مستضعفان، مورد تأكيد قرآن و معصومان عليهم السلام قرار گرفته است. امّتى كه از جهاد روى گردانند، جامه ذلّت و خوارى و رداى بلا و گرفتارى بپوشند و با حقارت و پستى از انصاف و عدالت محروم شوند.

«مسأله 2186» جهاد بر دو نوع است: «ابتدايى» و «دفاعى». «جهاد ابتدايى» آن است كه مسلمانان به منظور دعوت كفّار و مشركين به اسلام و عدالت و يا جلوگيرى از نقض پيمان اهل ذمّه يا طغيان باغيان (شورشيان مسلح) بر امام واجب‌الطّاعه مسلمين، نيروى نظامى به مناطق آنان گسيل دارند. در حقيقت هدف از جهاد ابتدايى كشور گشايى نيست، بلكه دفاع از حقوق فطرى انسان‌هايى است كه توسّط قدرت‌هاى كفر و شرك و طغيان از خدا پرستى و توحيد، عدالت و شنيدن و پذيرش آزادانه احكام خداوند محروم شده‌اند.

«جهاد دفاعى» زمانى است كه دشمن به مرز و بوم مسلمانان هجوم آورد و قصد تسلّط سياسى يا فرهنگى و اقتصادى نسبت به آنان داشته باشد و ممكن است جهاد در برابر باغيان در زمانى كه به حمله مسلحانه دست زده‌اند نيز جهاد دفاعى محسوب گردد.

«مسأله 2187» شركت در جهاد بر كسى واجب است كه بالغ، عاقل، مرد و آزاد باشد و نابينا، پير، زمين‌گير و مبتلا به بيمارى نباشد كه نتواند وظيفه‌اش را انجام دهد.

«مسأله 2188» گريختن از صحنه جهاد جايز نيست، مگر اين كه ترك صحنه‌

[1]- وسائل الشيعة، چاپ آل البيت، كتاب الجهاد، باب 1 از« أبواب جهاد العدوّ و ما يناسبه»، ح 13، ج 15، ص 14.