كعبه معظّمه اوّلين خانه و قبله مردمان و مايه بركت و هدايت جهانيان و پناهگاه واردان و نشانهاى از ابراهيم خليلالرّحمان عليه السلام است. مردمان به دعوت عامّ ابراهيم عليه السلام به اشتياق چون پرندگانى كه به آشيانه خويش برمىگردند، براى ابراز فروتنى در مقابل عظمت و بزرگى خداوند و گواهى به عزّت او، در جايگاه پيامبران به گونه فرشتگان عرش بر دورش طواف مىكنند. خداوند سبحان آن خانه را عَلَم اسلام و حجّ آن را واجب و احترامش را لازم دانست[1]. كعبه وسيله قوام و قيام مردم است[2] و مظهر وحدت و مشهد منفعت و وعدهگاه اخلاص و دورى از مظاهر دنيوى و توكّل بر خداوند است؛ امام صادق عليه السلام فرمودهاند: «خداوند در تشريع فريضه حج مردم را به چيزى امر كرد كه علاوه بر تعبّد و اطاعت دينى، مشتمل بر مصالح و منافع دنيوى نيز هست.»[3] پس بر آنان كه توانايى دارند، واجب است خالصانه متوجّه ذات حق گردند و آن چنانكه خداوند فرموده است، حج و عمره را بجا آورند كه انجام دادن آن، بركت و ترك آن، هلاكت و تباهى همگان است.
«مسأله 2163» «حج» زيارت كردن خانه خداوند متعال و انجام دادن اعمالى است كه دستور دادهاند در آنجا بجا آورده شود و در تمام عمر بر هر كسى كه شرايط ذيل را دارا باشد، يك مرتبه واجب مىشود:
اوّل: آن كه بالغ باشد. دوم: آن كه عاقل و آزاد باشد. سوم: به واسطه رفتن به حجّ