يا با چهل و پنجاه حساب كند؛ ولى در هر صورت بايد به گونه‌اى حساب كند كه چيزى باقى نماند، يا اگر چيزى باقى مى‌ماند، از نُه تا بيشتر نباشد؛ مثلًا اگر دويست و هفتاد و دو شتر داشته باشد، بايد براى صد و پنجاه عدد از آن (سه تا پنجاه تا) سه عدد شتر كه وارد سال چهارم شده و براى صد و بيست عدد از آن (سه تا چهل تا) سه عدد شتر كه وارد سال سوم شده بدهد و دو عدد باقى مانده مشمول زكات نمى‌باشد و نمى‌تواند در اين فرض براى دويست و چهل تاى آن (شش تا چهل تا) و يا براى دويست و پنجاه تاى آن (پنج تا پنجاه تا) زكات پرداخت كند و بقيّه آن را در پرداخت زكات محاسبه نكند و در تمام موارد شتر يا شترانى كه بايد براى زكات پرداخت كند بايد مادّه باشند.

«مسأله 2030» زكات ما بين دو نصاب واجب نيست؛ پس اگر شماره شترهايى كه دارد از نصاب اوّل كه پنج عدد است بگذرد، تا به نصاب دوم كه ده عدد است نرسيده، فقط بايد زكات پنج عدد آن را بدهد و همچنين است در نصاب‌هاى بعد.

نِصاب گاو

«مسأله 2031» گاو دو نصاب دارد:

اوّل: «سى رأس» است كه اگر شرايط ديگر وجود داشته باشد؛ زكات آن يك گوساله است كه داخل سال دوم شده باشد و بنابر احتياط واجب بايد نر باشد.

دوم: «چهل رأس» و زكات آن يك گوساله ماده است كه داخل سال سوم شده باشد و زكات ما بين سى و چهل واجب نيست، مثلًا كسى كه سى و نُه گاو دارد، فقط بايد زكات سى تاى آنها را بدهد و نيز اگر از چهل گاو زيادتر داشته باشد تا به شصت رأس نرسيده، فقط بايد زكات چهل تاى آن را بدهد و بعد از آن كه به شصت رأس رسيد، چون دو برابر نصاب اوّل را دارد، بايد دو گوساله كه داخل سال دوم شده باشند بدهد و همچنين هرچه بالا رود بايد «سى تا سى تا» يا «چهل تا چهل تا» يا با «سى و چهل» حساب نمايد و زكات آنها را به دستورى كه گفته شد بدهد؛ ولى بايد به گونه‌اى حساب كند كه چيزى باقى نماند يا اگر چيزى باقى مى‌ماند از نُه تا بيشتر نباشد؛ مثلًا اگر هفتاد گاو دارد، بايد به حساب «سى‌