دوازدهم ديگر نمى‌تواند در آن به گونه‌اى تصرف كند كه مال را از بين ببرد و اگر تصرف كند، ضامن است و چنانچه تا پايان ماه دوازدهم بقيه شرايط موجود باشد، پرداخت زكات واجب مى‌شود.

«مسأله 2022» اگر در بين يازده ماه، طلا و نقره‌اى را كه دارد با طلا يا نقره يا چيز ديگر عوض نمايد يا آنها را ذوب كند، زكات بر او واجب نيست؛ ولى اگر براى فرار از پرداختن زكات اين كارها را بكند، احتياط مستحب آن است كه زكات را بدهد.

«مسأله 2023» اگر در ماه دوازدهم طلا و نقره را ذوب كند، بايد زكات آنها را بدهد و چنانچه به واسطه ذوب كردن، وزن يا قيمت آنها كم شود، بايد زكاتى را كه پيش از ذوب كردن بر او واجب بوده، بدهد.

«مسأله 2024» اگر طلا و نقره‌اى كه دارد خوب و بد داشته باشد، مى‌تواند زكات هر كدام از خوب و بد را از خود آن بدهد؛ ولى بهتر است زكات همه آنها را از طلا و نقره خوب بدهد و احتياط واجب آن است كه زكات همه آنها را از طلا و نقره بد ندهد.

«مسأله 2025» طلا و نقره‌اى كه بيشتر از اندازه معمول با فلز ديگر مخلوط است، اگر مقدار ناخالصى آن به حدّى باشد كه به آن سكّه طلا يا نقره نگويند، تعلّق زكات به آن محلّ اشكال است و اگر ناخالصى آن به اين مقدار نباشد، چنانچه خالص آن به اندازه نصاب كه مقدار آن گفته شد برسد، انسان بايد زكات آن را بدهد و چنانچه شك دارد كه خالص آن به اندازه نصاب هست يا نه، زكات آن واجب نيست.

«مسأله 2026» اگر با طلا و نقره‌اى كه دارد، به مقدار معمول، فلز ديگرى مخلوط باشد، نمى‌تواند زكات آن را از طلا و نقره‌اى بدهد كه بيشتر از معمول، فلز ديگر دارد؛ ولى اگر به قدرى بدهد كه يقين كند طلا و نقره خالصى كه در آن هست، به اندازه زكاتى مى‌باشد كه بر او واجب است، اشكال ندارد.

زكات شتر، گاو و گوسفند

«مسأله 2027» تعلّق زكات به شتر، گاو و گوسفند، غير از شرطهايى كه گفته شد،