و او جايى كه در جواب بايد بگويد: «نه»، عمداً بگويد: «بلى»، يا جايى كه بايد بگويد:

«بلى»، عمداً بگويد: «نه»، بنابر احتياط روزه او باطل مى‌شود.

«مسأله 1679» اگر از قول خدا يا معصومان عليهم السلام حرف راستى را بگويد و بعد بگويد: «آنچه گفتم دروغ بود» يا در شب دروغى را به آنان نسبت دهد و فرداى آن روز كه روزه مى‌باشد بگويد: «آنچه ديشب گفتم راست است»، بنابر احتياط روزه او باطل مى‌شود.

«مسأله 1680» نسبت دادن دروغ به خدا و معصومان عليهم السلام از روى شوخى، به نحوى كه به هيچ وجه معناى آن را قصد نكند و شوخى بودن آن براى شنونده و گوينده معلوم باشد، هر چند بى‌ادبى است ولى روزه را باطل نمى‌كند.

5- رساندن غبار غليظ به حلق‌

«مسأله 1681» رساندن غبار غليظ به حلق بنابر احتياط روزه را باطل مى‌كند، چه غبار چيزى مثل آرد باشد كه خوردن آن حلال است، يا غبار چيزى مانند خاك باشد كه خوردن آن حرام است.

«مسأله 1682» اگر به واسطه باد، غبار غليظى پيدا شود و انسان با اين كه متوجّه است، مواظبت نكند و به حلق برسد، بنابر احتياط روزه‌اش باطل مى‌شود.

«مسأله 1683» احتياط واجب آن است كه روزه‌دار بخار غليظ، دود سيگار و تنباكو و مانند آنها را نيز به حلق نرساند و اگر بخار غليظ در دهان به صورت آب درآيد و آن را فرو برد، روزه‌اش باطل مى‌شود.

«مسأله 1684» اشخاصى كه به خاطر بيمارى تنگى نفس، به دستور پزشك از وسيله‌اى استفاده مى‌كنند كه توسط آن از راه دهان يا بينى استنشاق مى‌نمايند، چنانچه بدون آن نتوانند روزه بگيرند، استفاده آنان از آن وسيله اشكال ندارد؛ ولى بنابر احتياط بايد هر وقت توانستند روزه خود را قضا كنند.

«مسأله 1685» اگر مواظبت نكند و غبار يا بخار يا دود و مانند آنها داخل حلق شود، چنانچه يقين داشته كه به حلق نمى‌رسد، روزه او صحيح است.