ديباچه‌

بسم اللَّه الرحمن الرحيم‌

رساله توضيح المسائل به شيوه مرسوم، ابتدا بر اساس فتاواى زعيم بزرگوار شيعه حضرت آية اللَّه العظمى‌ برجرودى قدس سره به دقت و با زبانى ساده تهيه و چاپ گرديد و در معرض استفاده مقلدان و انديشمندان قرار گرفت و به سبب دقت و سلاست و انتساب به آن مرجع بزرگوار و استاد مسلم فقه، سالها توسط فقيهان متأخر حاشيه و تعليقه زده شد و سپس با مزج حواشى در متن اصلى، رساله‌هاى بعدى تدوين گرديد.

حضرت آية اللَّه العظمى‌ موسوى اردبيلى نيز ابتدا نظرات و فتاواى خود را به صورت حاشيه‌اى بر رساله مزبور نگاشتند و پس از رحلت امام خمينى قدس سره به علت اين كه رساله معظم له در دست بسيارى از مقلدان و فارسى زبانان موجود بود، حواشى خود را به اختصار به رساله مزبور اضافه نمودند كه چندين بار مورد چاپ و تجديد نظر قرار گرفت و در اختيار علاقمندان گذاشته شد.

اما بازبينى و بازنگرى رساله توضيح المسائل، ظهور مسائل جديد و مورد ابتلا، حذف مسائل غير مورد ابتلا، تغيير در ساختار شكلى، جملات و ترتيب مسائل و برخى ابواب و توجه به نوآوريها و دقائق و كثرت تغييرات رساله پيشين، باعث گرديد كه رساله‌اى مستقل با ساختار فعلى تدوين شود تا به شيوه‌اى مناسب‌تر، در عين حفظ چهارچوب قبلى، پاسخگوى نياز مراجعين و فرزانگان گردد. لذا در اين توضيح المسائل علاوه بر ذكر مسائل و نظرات جديد معظم له، متون مسائل تا اندازه‌اى روان‌تر و ترتيب ابواب فقهى و مسائل مناسب‌تر شده و ابواب و مسائلى كه مورد نياز بوده، اضافه گرديده‌