است يا مظالم عباد برعهده اوست يا كفّاره بايد بپردازد. آيا مىتواند وجوه را به مستحق بدهد و اين طور نيّت كند كه هر كدام از اينها بود، همان حساب شود؟
پاسخ: در فرض سؤال، اگر به همان ترتيب، نيّت نمايد و به كسى بدهد كه مستحقّ دريافت همه اين وجوه شرعى است، اشكال ندارد.
گرفتن زكات از كسى كه زكات نمىدهد
[1809] سؤال 45: آيا حاكم شرع مىتواند از كسى كه مدّعى عدم وجوب زكات بر اوست و يا مدّعى است كه زكات مالش را پرداخته؛ ولى دليل و مدركى ارائه نمىدهد، زكات بگيرد؟
پاسخ: قول مالك، قبول است و نيازى به بيّنه و يمين و مدرك ندارد، مگر علم بر خلاف ادعاى او در بين باشد و در موردى كه مالك، متهم باشد، تفتيش جايز است؛ ولى نبايد به گونهاى باشد كه موجب اذيت مالك و يا اهانت به او گردد.
[1810] سؤال 46: آيا فقير مىتواند از مال كسى كه زكاتش را نمىپردازد، بدون اجازه او بردارد؟
پاسخ: بدون اجازه حاكم شرعى جايز نيست.
زكات اموال وقفى
[1811] سؤال 47: آيا در اموال موقوفه، زكات واجب مىشود يا خير؟
پاسخ: در عين موقوفه، زكات واجب نيست، خواه وقف عام باشد و يا وقف خاص، و در نما و منفعتِ وقف عام هم زكات نيست؛ ولى در نماى وقف خاص حصّه هر يك از موقوف عليهم كه به حدّ نصاب برسد، در صورت وجود ساير شرايط، بايد زكات آن را بدهد.
زكات طلب
[1812] سؤال 48: آيا بر طلبكار واجب است كه زكات طلب خود را بپردازد؟