طور؟

پاسخ: در فرض مذكور در سؤال، جايز است عمل مذكور را به قصد رجا به جا بياورد و ثواب هم به او داده مى‌شود، ان شاء اللَّه.

تقليد از مجتهد اعلم‌

[43] سؤال 43: مى‌گويند: «امروزه تقليد اعلم لازم نيست، چون اعلم را نمى‌شود تعيين كرد و چيزهاى ديگرى هست كه از اعلم بودن لازم‌تر است، مانند آگاهى از مبانى سياسى و مسائل برون مرزى». آيا به نظر شما مى‌شود از غير اعلم تقليد كرد؟

پاسخ: تقليد اعلم در هر دوره واجب است. اگر تعيين اعلم ممكن باشد، مكلّف او را معيّن نمايد و به فتواى او عمل كند و اگر ممكن نشد، از آن كس كه گمان به اعلميت او مى‌رود، تقليد كند و اگر آن نيز امكان نداشت، از كسى كه احتمال اعلميت او را مى‌دهد، تقليد كند و اگر چند نفر در احتمال اعلميت مساوى باشند، در تقليد از افراد مورد شبهه اعلميت، مخيّر است و چيزهاى ديگر را به جاى اعلميت نمى‌توان گذاشت.

[44] سؤال 44: در بين علماى موجود، كدام مرجع، اعلم است و تقليد از كدام يك از آقايان محترم مُبْرئ ذمّه است؟

پاسخ: تحقيق درباره اين مطلب، به عهده مكلّف است.

[45] سؤال 45: آيا تصدّى يك عالم براى مرجعيت، به معنى اعتقاد او به اعلميت خود است؟ نظر شما در مورد كسى كه مى‌گويد: «اعلميت، موردش علوم محسوسه است، نه خصوص عقليات»، چيست؟

پاسخ: بين نوشتن رساله و اعتقاد به اعلميتِ خود ملازمه‌اى نيست. مرجعيت، محقّق نمى‌شود، جز با مراجعه كردن مقلدين به مرجع و مراجعه كردن به شخصى و تقليد از او جايز نيست، مگر اين كه واجد شرايط تقليد باشد. راه‌هاى‌