پژوهشى در باره وظيفه كسى كه شناخت امام برايش ناممكن يا دشوار است‌

موضوع مسئله در احاديثى كه گذشت، بيان تكليف كسى است كه معتقد به امامت و ولايت اهل بيت عليهم السلام است؛ امّا پس از درگذشت امام پيشين، شناخت امام بعدى و اطاعت اوامر او، برايش دشوار يا ناممكن است. بر اساس احاديث اين باب، پيروان اهل بيت عليهم السلام در چنين شرايطى، سه وظيفه دارند:

1. تلاش براى شناخت امام‌

اين تكليف، در صورتى است كه امام، حاضر باشد؛ ولى به دلايل سياسى و يا غير سياسى، شخص امام، مجهول باشد. در اين صورت، وظيفه پيروان امام پيشين، تلاش براى شناخت امام بعدى است، چنان كه زراره فرزند خود را براى مشخّص كردن امامِ پس از امام صادق عليه السلام، به مدينه اعزام كرد.[422]

2. اعتقاد اجمالى به امام‌

در صورتى كه به هر دليل، معرفت تفصيلىِ امام بعدى ميسّر نباشد، اعتقاد اجمالى به ولايت و امامت وى كافى است، اعم از اين كه امام، حاضر باشد و شناخت تفصيلىِ‌

[422]. ر. ك: ص 231 ح 206.