شنیده بودم دریافتم. اما «زید» را بیش از آنچه شنیده بودم یافتم، چه بهتر او را به جای زید الخیل، «زید الخیر» بخوانید. [1] بررسی سرگذشت این هیئتهای نمایندگی [2] و دقت در مذاکرههای آنان با رسول گرامی صلی اللّه علیه و آله و سلّم به روشنی میرساند که اسلام از طریق تبلیغ و دعوتهای منطقی، در شبه جزیره نفوذ کرد. البته طاغوتهای زمان، ابو سفیانها و ابو جهلها مانع از نفوذ اسلام بودند. جنگهای پیامبر، گذشته از اینکه بیشتر برای خنثی کردن توطئهها بود، برای سرکوبی اینگونه طاغوتها نیز بود. طاغوتهایی که بر سر راه اسلام قد علم کرده و مانع از ورود سپاه تبلیغ به سرزمینهای حجاز و نجد و غیره بودند. هیچ آیین و برنامه اصلاحی، بدون شکستن طاغوتها و برچیدن خارهای روییده بر سر راه آن امکانپذیر نیست. از همین رو، میبینیم که نه تنها پیامبر اسلام، بلکه عموم پیامبران الهی قبل از هر چیز برای کوبیدن طاغوتها و نابود کردن موانع میکوشیدند. قرآن مجید، در سوره نصر از ورود این هیئتها و پیروزی روزافزون اسلام، در شبه جزیره سخن میگوید و میفرماید: آنگاه که پیروزی خدا فرا رسید و مکه فتح گردید و مردم را دیدی که فوج فوج در آیین خدا وارد میشوند، در این حالت، خدایت را با ستایش او تسبیح گو و طلب آمرزش نما که او توبهپذیر است. [3] علی رغم این آمادگی در قبایل عرب و ورود هیئتهای نمایندگی، از طرف آنان در سال نهم هجرت، هفت سریه و یک غزوه اتفاق افتاد. سریهها، به خاطر خنثی کردن [1]. سیره ابن هشام، ج 2، ص 577. [2]. تشریح خصوصیات این هیئتها و مذاکراتی که میان آنها و رسول خدا صورت گرفت و بیان الطاف و محبتهایی که رسول گرامی در مورد آنان مبذول نمود؛ در این نوشته فشرده نمیگنجد. سیره نویس معروف، محمد بن سعد در کتاب خود، قسمت اعظم ویژگیهای این هیئتهای نمایندگی را آورده است. او از 73 هیئت نمایندگی نام میبرد که دسته دسته و گروه گروه، در طول سال نهم و یا کمی پیش از آن، به حضور پیامبر رسیدند. «الطبقات الکبری، ج 1، ص 291- 295». [3]. نصر (110) آیات 1- 3.