رهسپار سمت عراق است. پیامبر جمله زیر را بدرقه علی علیه السّلام کرد و فرمود «أرسلته کرّارا غیر فرّار» او را به فرماندهی برگزیدم، زیرا او فرماندهی حملهور است و هرگز پشت به میدان نمیکند. تخصیص این گفتار به علی علیه السّلام حاکی است که فرماندهان قبلی، نه تنها شکست خورده بودند، بلکه بر خلاف اصول نظامی اسلام، عقبنشینی آنها توأم با هزیمت بوده است.
رمز پیروزی امیر مؤمنان در این نبرد
رمز پیروزی علی علیه السّلام را میتوان در سه مطلب خلاصه کرد: 1. دشمن را از حرکت خود آگاه نساخت، زیرا مسیر حرکت خود را عوض کرد تا حرکت وی را اعراب بیابانگرد و قبایل مجاور به دشمن نرسانند. 2. او کاملا به یک اصل مهم نظامی، یعنی اصل «استتار» عمل کرد: شبها راه میرفت و روزها در محلی پنهان میشد و به استراحت میپرداخت. هنوز به دهانه دره نرسیده بود که به همه سربازان دستور استراحت داد. از طرفی، برای اینکه دشمن از ورود آنان به نزدیکی دره آگاه نشود، مقرر فرمود که سربازان اسلام دهان اسبان خود را ببندند که شیهه آنها دشمن را آگاه نسازد. سپیده دم، علی علیه السّلام نماز صبح را با یاران خود خواند و سربازان را از پشت کوه تا بالای آن و از آنجا به داخل درّه حرکت داد. سپاهیان نیرومند اسلام به فرماندهی افسری دلاور و شجاع، برقآسا به دشمن خوابآلود حمله برده، گروهی را دستگیر کردند و دستهای نیز پا به فرار گذاشتند. 3. دلاوری و شجاعت بینظیر امیر مؤمنان- که هفت تن از دلاوران دشمن را که به مقاومت پرداخته بودند، از پای درآورد- آنچنان زهر چشمی از دشمن گرفت که دیگر در خود توان مقاومت ندیده، با ترک غنایم زیاد پا به فرار گذاشتند. [1]
[1]. تفسیر فرات، ص 222- 226 و مجمع البیان، ج 10، ص 528.