پنجم، در ماه شوال رخ داده است. در نتیجه، غائله بنی قریظه در نوزده ذی الحجّه به پایان رسید و سعد معاذ در این جریان به زخم دلیل ترکیدن و خونریزی شدید بلافاصله درگذشت [1]. در حالی که غزوه بنی مصطلق، در ماه شعبان سال ششم هجرت رخ داده است. آری، آنچه مهم است اینکه بدانیم حزب نفاق میکوشید که زن با شخصیتی را که در جامعه آن روز مقام و موقعیت خاصی داشت، متهم سازد و از این طریق روحیهها را تضعیف کند. در شأن نزول آیات، از جمله «الّذی تولّی کبره» به «عبد اللّه بن ابی» تفسیر شده است و از آن چنین استفاده میشود که وی این شایعه را رهبری کرده است.
شأن نزول دوم
این شأن نزول میگوید: این آیات درباره «ماریه» همسر رسول گرامی و مادر ابراهیم نازل شده است. وقتی ابراهیم درگذشت و پیامبر در غم و اندوه او فرو رفت، یکی از همسران پیامبر به او گفت: چرا غمگینی؟ او فرزند تو نبود، او فرزند «ابن جریح» بود. پیامبر به علی فرمان داد که برود او را بکشد. وی با شمشیر به در باغی آمد که ابن جریح در آنجا کار میکرد. وقتی وی علی علیه السّلام را خشمگین دید، در را به روی علی باز نکرد. علی به داخل باغ رفت و او را تعقیب کرد. او از ترس علی بالای نخلی رفت، علی نیز بالای نخل رفت. در این حال، ابن جریح از ترس خود را به پایین افکند، ناگهان لباسهای او کنار رفت و معلوم شد که اصلا آلت جنسی ندارد. علی حضور پیامبر رسید و جریان را بازگو کرد. این شأن نزول که «محدث بحرینی» [2] و «حویزی» [3] نقل کردهاند؛ از نظر مضمون
[1]. همان، ص 250. [2]. تفسیر برهان، ج 2، ص 126- 127. [3]. تفسیر نور الثقلین، ج 2، ص 581- 582.