پیامبر در نبردها از تقویت روانی سربازان غفلت نمی‌فرمود. این بار نیز که هفتصد تن (پس از جدا شدن سیصد نفر در نیمه راه) مسلمان در برابر سه هزار نفر قرار گرفته بودند، رسول خدا با انشای خطبه‌ای روحیه جنگ‌آوران را تقویت کرد.
«واقدی» مورخ بزرگ اسلام می‌گوید:
پیامبر پنجاه تیرانداز بر تنگه «عینین» نصب کرد و کوه احد را پشت سر و مدینه را پیش رو قرار داد و در حالی که پیاده راه می‌رفت صفوف را منظم و جایگاه هر افسری را معین می‌کرد. دسته‌ای را مقدم و گروهی را مؤخر می‌ساخت. او به قدری در تنظیم صفوف دقت می‌کرد که هرگاه شانه سربازی جلوتر بود فورا او را به عقب می‌برد.
پیامبر پس از منظم کردن صفوف، رو به مسلمانان کرد و فرمود:
من شما را به آنچه خدا مرا به آن سفارش کرده، تذکر می‌دهم: فرمان خدا را اطاعت کنید، از مخالفت او بپرهیزید ...
سپس افزود:
مبارزه با دشمن مشکل و پرزحمت است و کمتر کسی است که در برابر او مقاومت کند،