کیفیت معراج پیامبر گرامی مورد بحث و گفت‌وگو بوده و در جسمانی و روحانی بودن آن، سخنانی گفته شده است. با اینکه قرآن و روایات با صراحت گواهی قطعی بر جسمانی بودن آن می‌دهد؛ [1] با این حال، یک رشته اشکالات علمی، مانع از آن شده است که گروهی این حقیقت را بپذیرند و سرانجام دست به تأویل زده و معراج آن حضرت را روحانی دانسته‌اند. اینان، چنین گفته‌اند که فقط روح و روان پیامبر، تمام این عوالم را سیر کرده، سپس روح او به بدن مقدس وی بازگشته است. گروهی قدم را فراتر نهاده، معتقدند که تمام این جریان‌ها در رؤیا بوده و آن حضرت به صورت خواب تمام این مکان‌ها را دیده و سیر کرده است.
سخنان گروه اخیر به قدری دور از واقعیت است که اصلا نباید این نظر را در شمار اقوال و نظریّات آورد، زیرا قریش از شنیدن اینکه محمد صلی اللّه علیه و آله و سلّم مدعی است که من در ظرف یک شب همه این اماکن را سیر کرده‌ام، سخت ناراحت شدند و به تکذیب او برخاستند؛ به طوری که معراج وی در همه محافل قریش موضوع روز شد؛ اگر سیر این عوالم به صورت یک رؤیا بود، معنا نداشت که قریش به تکذیب پیامبر برخیزند و جنجالی راه بیندازند؛ گفتن اینکه من در شبی از شب‌ها موقع خواب، چنین خوابی را دیده‌ام، هرگز مایه نزاع و اختلاف نمی‌شود، زیرا سرانجام هرچه هست خواب است و همه امور محال و یا بسیار مستبعد در خواب به صورت ممکن در می‌آید. از همین رو، این نظر آن قدر ارزش ندارد که ما آن را دنبال کنیم، ولی جای تأسف است که برخی از دانشمندان مصری مانند «فرید وجدی» این نظر را پسندیده و با سخنان بی‌اساسی به تحکیم آن پرداخته است. [2]