یکی از عوامل پیشرفت اسلام استقامت شخص رسول گرامی صلی اللّه علیه و آله و سلّم و یاران و هواداران آن حضرت بود. شما با نمونه‌هایی از صبر و بردباری پیشوای مسلمانان آشنا شدید. بردباری و ثبات هواداران او که در محیط مکّه (مرکز حکومت شرکت و بت‌پرستی) به سر می‌بردند نیز جالب توجه است. فداکاری و پایداری آنان را در فصول وقایع پس از هجرت آمده است. اکنون به تحلیل زندگی طاقت‌فرسای چند فداکار دیرینه که در محیط بی‌پناه «مکّه» زندگی می‌نمودند و یا پس از شکنجه دیدن، مکّه را به عنوان تبلیغ ترک گفته‌اند، می‌پردازیم:

پدر و مادر وی از کسانی بودند که از «حبشه» به حالت اسارت وارد جزیرة العرب شده بودند. «بلال» که بعدها مؤذن رسول گرامی شد، غلام «أمیّة بن خلف» بود. وی از