خبر میسازد. [1] قریش که کم و بیش از آیین او مطلع و آگاه بودند، این بار با شنیدن این جمله آنچنان ترس دل آنان را فراگرفت که یکی از سران کفر (ابو لهب) سکوت مردم را شکست، روی به آن حضرت نمود و گفت: وای بر تو! ما را برای همین کار دعوت نمودی؟ سپس جمعیت متفرق شدند.
استقامت در راه هدف
رمز موفقیت هر فردی در گرو دو چیز است: 1. ایمان به هدف؛ 2. استقامت و کوشش در طریق نیل به آن. ایمان همان محرک باطنی است که خواه ناخواه انسان را به سوی مقصد میکشاند و مشکلات را در نظرش آسان میسازد و شب و روز، وی را برای نیل به مقصد دعوت میکند، زیرا چنین فردی اعتقاد راسخ دارد که سعادت و سیادت و خوشبختی و نیک فرجامی او وابسته به آن است. به دیگر سخن، هرگاه انسان ایمان داشت که سعادت او در گرو هدف مشخصی است، قهرا نیروی ایمان، او را به سوی هدف (با تمام مشکلاتی که دارد) میکشاند، مثلا بیماری که بهبودی خود را در خوردن داروی تلخ میداند، آن را به آسانی میخورد، غواصی که یقین دارد که زیر امواج دریا جواهرات گرانبهایی هست، بدون دغدغه خود را در کام امواج دریا میافکند و پس از دقایقی پیروزمندانه از دل موجها بیرون میآید. ولی هرگاه بیمار و غواص در کار خود شک و تردید داشته باشند، یا اصلا معتقد به سود کار خود نباشند؛ در این موقع یا اصلا اقدام نمیکنند و اگر اقدام نمایند، کارشان با
[1]. إنّما مثلی و مثلکم کمثل رجل رأی العدوّ فانطلق یرید أهله فخشی أن یسبقوه إلی اهله فجعل یصیح «یا صباحاه»- «سیره دحلانی در حاشیه سیره حلبی، ج 1، ص 194».