«محمد بن خواجگی گیلانی استرآبادی»

قرن 11ه-.ق.

درباره ی شاعر و ادیب سده ی یازدهم ه-. ق.، «محمد بن خواجگی گیلانی استرآبادی»، هیچ اطلاعی در دست نیست.

تنها آگاهی ما گزارش دو نسخه از یک کتاب و گزارش یک نسخه از کتاب دیگر اوست که در ذیل شناسانده می شود:

آثار:

1. ختم الغرایب

بنا به گفته ی «جمشید علی زاده»، مصحح «ختم الغرایب»، این اثر، گزارش دشواری های دیوان «خاقانی» است که «محمد بن خواجگی گیلانی رشتی» در ربع اول قرن یازده آن را نگاشته است.

نا گفته نماند، «خاقانی شروانی» کتابی تحت عنوان «تحفه العراقین» دارد که در واقع منظومه ای است از سفر وی به «مکه مکرمه» و بازدید وی از «عراق» عرب و «عراق» عجم.

او این سفرنامه را که از طریق «عراق» عازم «مکه» شده، به نظم کشیده و نسخه هایی از آن چاپ، شرح و تصحیح گردیده است. اخیراً نسخه هایی از این اثر در «اتریش»، «ترکیه» و دیگر جای ها یافت شده است که نسخه شناسان و ادبا، معتقدند که نام اصلی این اثر «ختم الغرایب» است نه «تحفه العراقین».

نسخه های خطی:

1 نسخه ی خطی در «کتابخانه مدرسه ی فیضیه» به شماره 1/471 در 54 برگ موجود است.

1 نسخه ی خطی در «کتابخانه ی مدرسه ی عالی شهید مطهری (سپهسالار)» به شماره 145 در 136 برگ، کتابت سال 1265ه-.ق. موجود است.

1 نسخه ی خطی در «کتابخانه ی ملی تبریز» به شماره 2795 در 82 برگ، کتابت سال 1023ه-.ق. موجود است.

1 نسخه ی خطی نیز در کتابخانه های «ترکیه» موجود است.

نسخه های «ختم الغرایب» با نام «خاقانی شروانی» غیر از این مواردی بود که شناساندیم. نسخه های یاد شده ی فوق، به نام «محمد بن خواجگی گیلانی استرآبادی» ثبت شده است.

نسخه های چاپی:

این اثر توسط «جمشید علی زاده» در سال 1385 تصحیح و منتشر گردیده است.

2. رساله کنز الغرایب

این رساله را «فهرست نسخه های خطی دانشگاه استانبول» گزارش کرده است. لیکن احتمال دارد همان کتاب «ختم الغرایب» باشد.

نسخه های خطی:

1 نسخه ی خطی در «کتابخانه دانشگاه استانبول» به شماره 4/687 در 48 برگ، کتابت سال 1056ه-.ق. موجود است.

نسخه های چاپی:

چاپ نشده است.

منابع:

سایت خبرگزاری میراث فرهنگی، خبر مورخه 6/8/1385؛ فهرست نسخه های خطی کتابخانه ی دانشگاه استانبول 310؛ فهرست نسخه های خطی کتابخانه ی ملی تبریز1/449-450؛ فهرست نسخه های خطی کتابخانه ی مدرسه ی فیضیه 2/12؛ فهرست نسخه های خطی کتابخانه ی مدرسه ی عالی شهید مطهری (سپهسالار) 4/361-362.