«ابوسلیک گرگانی»

قرن 3 ه-.ق.

یکی از نخستین سرایندگان شعر پارسی، «ابوسلیک گرگانی» است. او آخرین شاعر دوره طاهریان و سامانیان و معاصر «عمر لیث صفاری» و «فیروز مشرقی» است.

«منوچهری دامغانی»، ابوسلیک را در شمار استادان بزرگ پیش از خود و در ردیف شاعران پرآوازه ی عرب و ایرانی مانند: «امرؤالقیس»، «لبید»، «اخطل»، «اعشی»، «ابونواس»، «رودکی» و... برشمرده است.

اشعار اندکی که از ابوسلیک برجای مانده است، از ذوق لطیف و خیال نازک شاعر حکایت دارد. چنانچه سروده هایش از سخنان حکیمانه و نکات اخلاقی نیز بیبهره نیست.

گرچه رودکی به عنوان پدر شعر فارسی شهرت یافته است، ولی نمیتوان از نقش موثر ابوسلیک در شخصیت بخشیدن به شعر فارسی و استوار ساختن نظام آن، پیش از رودکی، چشم پوشید.

آثار:

دیوان یا اثر مستقلی از ابوسلیک برجای نمانده است. اما میتوان تعدادی از اشعار وی را که در تذکره ها یاد شده است، جمعآوری کرد.

منابع:

اثرآفرینان 1/170؛ اشعار پراکنده قدیم ترین شعرای فارسی زبان از حنظله بادغیسی تا دقیقی 21-22؛ پیشاهنگان شعر فارسی 4-5؛ تاریخ ادبیات ایران از فردوسی تا سعدی 424؛ تاریخ ادبی ایران 661؛ تاریخ ادبیات در ایران، صفا 1/181 – 182؛ تاریخ نظم و نثر در ایران 1/199؛ تذکره روز روشن 20؛ دانشنامه زبان و ادب فارسی 1/144؛ دایرهالمعارف بزرگ اسلامی 5/564؛ دایرهالمعارف مصور پیمان 18؛ زندگی نامه شاعران ایران از آغاز 18؛ سخن و سخنوران 16؛شعرای مازندران و گرگان 16-17؛ فرهنگ سخنوران 18؛ گلزار جاویدان 1/58؛ لباب الالباب 2/2-3؛ لغت نامه ی دهخدا (ذیل ابوسلیک) 522؛ مجمع الفصحاء (بخش اول از جلد دوم) 1/249؛ المعجم فی معاییر اشعار العجم 214.