(مسأله 2168) ديه جنين به نزديكترين خويشانش كه پدر و مادر است مىرسد، ولى اگر
يكى از آنها به سقط او اقدام كرده و قاتل او باشد، او از آن سهم نمىبرد، اگر هر
دو قاتل او باشند، هيچكدام سهم نمىبرند، ديگر خويشاوندانى كه پس ازپدر و مادر- بر
اساس طبقات ارث- به او نزديكتر هستند، بر اساس ضوابط ارث بين خود تقسيم مىكنند.
(مسأله
2169) اگر جنين از طريق نامشروع منعقد شده باشد، ديه آن هنگامى كه نطفه
است 16 درهم، چون علقه شود 32 درهم، آنگاه كه مضغه باشد 48 درهم، چون استخوانبندى
شود 64 درهم، هنگامى كه گوشت بپوشاند، 80 درهماست. و اگر روح در آن دميده شده
باشد، ديه يك فرزند نامشروع، يعنى 800 درهم مىباشد.
(مسأله
2170) درهم بر اساس وزن، سه گرم، الّا يك چهلم گرم مىباشد.
(مسأله
2171) اگر حج واجب بر گردن ميّت باشد و اموالش براى نيابت حج كفايت نكند،
مىتوان از همان ديه براى او حجهالاسلام به جا آورد، بلكه بنابر احتياط واجب
مقدّم بر قرضهاى او مىباشد و لازم است كه ديه را به حاكم شرعبپردازند، تا به
وسيله حاكم شرع در اين راه هزينه شود.
(مسأله
2172) ديه كشتن سگ تعليم شده 40 درهم است، ولى اگر كسى سگ نگهبان باغ و
بستان را بكشد، بايد قيمت آن را به صاحبش بپردازد، و بنابر احتياط واجب اگرچه با
ديوار حصار نشده باشد
(مسأله
2173) كسى كه در حدّ مجتهد جامع الشرائط نيست، قضاوت كردنش حرام است،
اگرچه مطابق شرع مقدس داورى كرده باشد، و قضاوتش در حق احدى نافذ نيست، و مراجعه
كردنش به ايشان از مصاديق «تحاكم به طاغوت» است، كهقرآن كريم در اين رابطه
مىفرمايد:
«چگونه
مىخواهند كه طاغوت را براى خود حَكَم قرار دهند، در حالى كه به آنها امر شده كه
به طاغوت كافر شوند. شيطان مىخواهد كه آنها را گمراه كند،