احكام ديه‌

«ديه» عبارت از مالى است كه در مقابل جنايتى كه بر جسم يا جان انسانى وارد شده، تعيين گرديده است.

در اينجا فقط به مسائلى كه بيشتر مورد پرسش قرار مى‌گيرد، اشاره مى‌كنيم.

(مسأله 2153) جنايت بر سه قسم است:

1- عمدى‌

جنايت عمدى آن است كه به قصد انجام جنايت بر آن اقدام كند.

(مسأله 2154) اگر انسان به قصد كشتن كسى سنگى را به سوى او پرتاب كند كه معمولًا چنين سنگى موجب قتل نمى‌شد، ولى تصادفا او را بكشد، اين را قتل عمدى مى‌گويند، زيرا قصد كشتن داشت.

(مسأله 2155) اگر انسان سنگ بزرگى را بر سرِ كسى عمدا بزند و قصد كشتن نداشته باشد، ولى چنين سنگى معمولًا طرف را مى‌كشد، اگر كشته شود عمدى به شمار مى‌آيد، چون از اين وسيله انتظار مى‌رفت كه موجب قتل شود.

2- شبه عمد

اگر انسان چيزى را از روى قصد به طرف كسى پرت كند كه معمولًا موجب قتل يا شكستن عضو نمى‌شد و قصد چنين جنايتى هم نداشت، ولى تصادفا موجب قتل يا شكستن عضو شد، آن را شبه عمد مى‌گويند.